-
1 билік
1.власть; усмотрение2. -
2 свивальник
-
3 домовладение
с; офиц.йорт биләүер менән бергә -
4 билир
/бил*/ 1) знать; ылап билир точно знать; билип чоруур давнО знать; биле тура зная; билип чыдар (олурар, турар) знать; даап билир узнавать, интуитивно предчувствовать; 2) уметь; номчуп билир уметь читать;билбес мен а) не знаю; б) не умею; 3) понимать; утказын билир понЯть смысл; билбейн-дир мен не понимаю; билип алыр а) узнать; б) понЯть; биле бээр а) узнать; б) начинать понимать; билип келир а) сходить узнать; б) пОмнить. -
5 self
{self}
I. 1. собствена личност, (собствено) аз
my own/very SELF самият/именно аз
to be one's own SELF again съвсем съм се възстановил, пак съм такъв както преди
one's former SELF това, което съм бил някога
one's better/worse SELF по-добрата/по-лошата страна на характера ми
one's second/other SELF моят най-добър/найблизък приятел, моето второ аз
2. егоизъм, лична изгода
3. същност, същина
4. едноцветно цвете/животно
5. рет. самият
Caesar's SELF самият Цезар
6. търг., ост., шег. самият аз/мен и пр
pay to SELF да се плати на подписалия (за чек)
your good selves вие самите, вас самите
for SELF and wife за мен и жена ми
let us drink to our noble selves да пием за нас самите/за себе си
II. 1. еднакъв, от същия цвят/материал
2. едноцветен
3. чист, без примес
III. pref само-, себе-, на/в себе си* * *{self} n 1. собствена личност, (собствено) аз; my own/very self сам(2) {self} а 1. еднакъв, от същия цвят/материал; 2. едноцветен;{3}self- {self} pref само-, себе-; на/в себе си.* * *I n (pl -ves) сам, себе си;II pref само-;self; n 1. собствена личност, (собствено) аз; my own/very self самият/именно аз; to be o.'s own* * *1. caesar's self самият Цезар 2. for self and wife за мен и жена ми 3. i. собствена личност, (собствено) аз 4. ii. еднакъв, от същия цвят/материал 5. iii. pref само-, себе-, на/в себе си 6. let us drink to our noble selves да пием за нас самите/за себе си 7. my own/very self самият/именно аз 8. one's better/worse self по-добрата/по-лошата страна на характера ми 9. one's former self това, което съм бил някога 10. one's second/other self моят най-добър/найблизък приятел, моето второ аз 11. pay to self да се плати на подписалия (за чек) 12. to be one's own self again съвсем съм се възстановил, пак съм такъв както преди 13. your good selves вие самите, вас самите 14. егоизъм, лична изгода 15. едноцветен 16. едноцветно цвете/животно 17. рет. самият 18. същност, същина 19. търг., ост., шег. самият аз/мен и пр 20. чист, без примес* * *self [self] I. n (pl selves [selvz]) 1. сам, собствената личност, собственото аз; the study of the \self самоанализ; my own ( my very) \self самият аз, лично аз; he is quite his own \self again той вече съвсем се е възстановил; вече е, както преди; o.'s former \self това, което съм бил някога; o.'s better \self по-добрата страна на някого; my second ( other) \self мое второ аз, мой най-близък приятел (помощник); your good selves търг. вие (самите); pay to \self търг. платете ми (на мен); for \self and partner търг. от свое име и от името на съдружника ми; 2. същност, същина, есенция; 3. цвете с един цвят; II. adj 1. еднакъв, от същия цвят (материал и пр.); velvet hat with \self trimming търг. кадифена шапка с гарнитура от същия материал; 2. едноцветен (за цвете и пр.); 3. чист, без примес (за питие). -
6 pass
{pa:s}
I. 1. минавам, преминавам
отминавам (along, by, on, out u пр.), минавам покрай, минавам през, разминавам се с, срещам, пресичам, прекосявам
2. минавам, преминавам, изчезвам, отивам си
умирам (и с away, hence, from among us)
this custom is PASS ing този обичай e на изчезване
to PASS out of sight изгубвам се/изчезвам от погледа
3. (пре) минавам, бивам подаден
(по) давам (и сп.), PASS the salt please моля подай солта
4. минавам, вървя, валиден съм, имам стойност/цена
5. минавам, бивам приет/одобрен (за предложение, законопроект и пр), одобрявам, приемам, разрешавам, минавам през (митническа проверка, цензура и пр.)
the bill PASSed the committee, the committee PASSed the bill законопроектът бе приет от комисията, комисията прие законопроекта
6. минавам, издържавам (изпит)
to PASS a candidate допускам кандидат до изпит, пускам кандидат (пиша му тройка)
7. минавам, бивам допуснат, минавам незабелязан
that won't PASS това няма да мине, така не може
let that PASS нейсе, да не говорим за това, от мен да мине
8. ставам, случвам се
I saw/heard what was PASSing видях/чух какво става
9. юр. произнасям (присъда)
the judgement PASSed for the plaintiff съдебното решение бе в полза на ищеца
10. минавам, задминавам, оставям зад себе си, надминавам, надвишавам
that PASSes belief това e невероятно
that PASSes my comprehension това ми e съвсем непонятно
he has PASSed the chair той e бил вече председател
11. слагам, поставям, промушвам
to PASS a rope round something слагам въже около нещо, връзвам нещо с въже
to PASS the thread through the eye of a needle вдявам конец в игла
12. прекарвам, минавам, потърквам леко (ръка върху нещо), плъзгам, хвърлям (поглед върху нещо)
to PASS one's hand over one's eyes потърквам леко очи с ръка
to PASS o/s eyes over something плъзгам погледа си върху нещо, хвърлям поглед на нещо
to PASS a sword through someone's body промушвам някого със сабя
to PASS events in review хвърлям поглед върху събитията, разглеждам събитията
13. прекарвам (време)
14. карти пасувам, обявявам пас
15. прекарвам (войски на парад)
16. пускам в обръщение (фалшиви пари и пр.)
17. давам (обещание, клemвa и пр.)
18. мед. изкарвам/изхвърлям с урина та/екскрементите
to PASS water уринирам
19. ам. не обявявам, не плащам (дивиденти)
20. минавам/прецеждам/пасирам (зеленчуци и пр.) през сито
pass along преминавам (напред), вървя нататък, предавам (съобщение и пр.)
pass away евф. умирам, почивам, издъхвам, минавам, преминавам, изчезвам, прекарвам (време), спомагам да мине (времето)
pass between разменяме си (думи, тайни)
I never heard a kindly word PASS between them никога не съм ги чул да си кажат добра дума
II. 1. (пре) минаване
2. издържаване (на изпит) с тройка
3. пропуск, разрешение за минаване
безплатен билет, гратис (и free PASS)
4. дефиле, проход
5. воен. подстъп
to hold the PASS прен. защищавам/поддържам кауза
to sell the PASS прен. предавам положе нието/фронта, изменям на каузата
6. фарватер, плавателен канал (особ. при устието на река)
7. проход за риба при шлюз
8. критично положение/състояние
to come to/reach (such) a fine/sad PASS стигам до (такова) състояние (че)
9. фехт. удар
10. пас, движение на ръцете (на хипнотизатор, жонглъор)
11. сп. пас, подаване на топката
12. карти пас (уване)
a to come to PASS случвам се
to bring to PASS причинявам, докарвам, осъществявам
to make a PASS at sl. задявам, опитвам се да целуна и пр. (жена)* * *{pa:s} v 1. минавам, преминавам; отминавам (along, by, on, out u(2) {pa:s} n 1. (пре)минаване; 2. издържаване (на изпит) с тройк* * *фарватер; ставам; срещам; уринирам; умирам; слагам; отминавам; пасувам; пасирам; поставям; паспорт; пас; прекарвам; предимствo; приемам; пресичам; прекосявам; преминавам; прецеждам; вървя; произнасям; протичам; път; промушвам; проход; разминавам се; давам; дефиле; задминавам; застигам; карта; надвишавам;* * *1. (по) давам (и сп.), pass the salt please моля подай солта 2. (пре) минавам, бивам подаден 3. 1 ам. не обявявам, не плащам (дивиденти) 4. 1 давам (обещание, клemвa и пр.) 5. 1 карти пас (уване) 6. 1 карти пасувам, обявявам пас 7. 1 мед. изкарвам/изхвърлям с урина та/екскрементите 8. 1 прекарвам (войски на парад) 9. 1 прекарвам (време) 10. 1 прекарвам, минавам, потърквам леко (ръка върху нещо), плъзгам, хвърлям (поглед върху нещо) 11. 1 пускам в обръщение (фалшиви пари и пр.) 12. 1 слагам, поставям, промушвам 13. 1 сп. пас, подаване на топката 14. 20. минавам/прецеждам/пасирам (зеленчуци и пр.) през сито 15. a to come to pass случвам се 16. he has passed the chair той e бил вече председател 17. i never heard a kindly word pass between them никога не съм ги чул да си кажат добра дума 18. i saw/heard what was passing видях/чух какво става 19. i. минавам, преминавам 20. ii. (пре) минаване 21. let that pass нейсе, да не говорим за това, от мен да мине 22. pass along преминавам (напред), вървя нататък, предавам (съобщение и пр.) 23. pass away евф. умирам, почивам, издъхвам, минавам, преминавам, изчезвам, прекарвам (време), спомагам да мине (времето) 24. pass between разменяме си (думи, тайни) 25. that passes belief това e невероятно 26. that passes my comprehension това ми e съвсем непонятно 27. that won't pass това няма да мине, така не може 28. the bill passed the committee, the committee passed the bill законопроектът бе приет от комисията, комисията прие законопроекта 29. the judgement passed for the plaintiff съдебното решение бе в полза на ищеца 30. this custom is pass ing този обичай e на изчезване 31. to bring to pass причинявам, докарвам, осъществявам 32. to come to/reach (such) a fine/sad pass стигам до (такова) състояние (че) 33. to hold the pass прен. защищавам/поддържам кауза 34. to make a pass at sl. задявам, опитвам се да целуна и пр. (жена) 35. to pass a candidate допускам кандидат до изпит, пускам кандидат (пиша му тройка) 36. to pass a rope round something слагам въже около нещо, връзвам нещо с въже 37. to pass a sword through someone's body промушвам някого със сабя 38. to pass events in review хвърлям поглед върху събитията, разглеждам събитията 39. to pass o/s eyes over something плъзгам погледа си върху нещо, хвърлям поглед на нещо 40. to pass one's hand over one's eyes потърквам леко очи с ръка 41. to pass out of sight изгубвам се/изчезвам от погледа 42. to pass the thread through the eye of a needle вдявам конец в игла 43. to pass water уринирам 44. to sell the pass прен. предавам положе нието/фронта, изменям на каузата 45. безплатен билет, гратис (и free pass) 46. воен. подстъп 47. дефиле, проход 48. издържаване (на изпит) с тройка 49. критично положение/състояние 50. минавам, бивам допуснат, минавам незабелязан 51. минавам, бивам приет/одобрен (за предложение, законопроект и пр), одобрявам, приемам, разрешавам, минавам през (митническа проверка, цензура и пр.) 52. минавам, вървя, валиден съм, имам стойност/цена 53. минавам, задминавам, оставям зад себе си, надминавам, надвишавам 54. минавам, издържавам (изпит) 55. минавам, преминавам, изчезвам, отивам си 56. отминавам (along, by, on, out u пр.), минавам покрай, минавам през, разминавам се с, срещам, пресичам, прекосявам 57. пас, движение на ръцете (на хипнотизатор, жонглъор) 58. пропуск, разрешение за минаване 59. проход за риба при шлюз 60. ставам, случвам се 61. умирам (и с away, hence, from among us) 62. фарватер, плавателен канал (особ. при устието на река) 63. фехт. удар 64. юр. произнасям (присъда)* * *pass [pa:s] I. v 1. минавам, преминавам; отминавам ( along, by, on, out и пр.); минавам покрай; минавам през; разминавам се с, срещам; пресичам, прекосявам; please allow me to \pass моля позволете да мина; no food has \passed my lips for two days не съм хапнал нищо от два дни; 2. минавам, преминавам, превръщам се ( from - into) (и за един звук в друг); 3. минавам, преминавам, изчезвам, отивам си; умирам (и с away, hence, from us); this custom is \passing този обичай е на изчезване; to \pass into nothingness изчезвам напълно, не остава ни следа от мен; to \pass out of sight изчезвам (изгубвам се) от погледа; 4. (пре)минавам, бивам подаден; (по)давам (и спорт); 5. минавам, вървя, валиден съм, имам стойност (цена); this banknote will not \pass тази банкнота не върви (не е валидна); 6. минавам, считат ме, смятат ме; познат съм като (as, for); you could easily \pass for your sister лесно можеш да минеш за сестра си; 7. минавам, бивам приет (одобрен) (за предложение, законопроект и пр.); одобрявам, приемам; разрешавам; минавам през (митническа проверка), бивам освободен; the bill \passed the committee, the cimmittee \passed the bill законопроектът бе приет от комисията, комисията прие законопроекта; 8. минавам, издържавам ( изпит); to \pass a candidate допускам кандидат до изпит; пускам някого (да издържи изпит); пиша някому тройка; 9. минавам, бивам допуснат; минавам незабелязан; that won't \pass това няма да мине, така не може; let that \pass да не говорим за това; 10. става, случва се; 11. произнасям ( присъда); бивам произнесен (за присъда); изказвам ( мнение); angry words \passed between them размениха си остри (гневни) думи; 12. минавам, задминавам; оставям зад себе си; надминавам, надвишавам; that \passes belief това е невероятно; that \passes my comprehension това съвсем не мога да разбера; he has \passed the chair той е бил вече председател; 13. слагам, поставям; промушвам; to \pass a rope around s.th. слагам въже около нещо, връзвам (опасвам) нещо с въже; 14. прекарвам, преминавам ( време); 15. прекарвам, минавам, потърквам леко (ръка върху нещо); плъзгам, хвърлям (поглед върху нещо); подхвърлям ( забележка); to \pass a sponge over s.th. леко изтривам нещо с гъба; to \pass a sword through s.o.'s body промушвам някого със сабя; to \pass events in review хвърлям поглед върху събитията, разглеждам събитията; 16. фин. минавам (по сметка); 17. карти пасувам, обявявам пас; 18. прекарвам (войски на парад); 19. пускам в обращение (фалшиви пари и пр.); разпространявам, пускам; we \passed the news round the class разпространихме новината в класа; 20. давам (обещание, клетва и пр.); 21. мед. уринирам (и to \pass water); изкарвам с урината; 22. ам. не обявявам, не плащам ( дивиденти); 23. измамвам, изигравам (на карти и пр.); 24. предавам по наследство, прехвърлям; бивам прехвърлен (наследен); the house \passed to the younger son къщата беше наследена от по-малкия син; 25. минавам, прецеждам, пасирам (зеленчуци и пр. през сито); • to \pass the time of day (with s.o.) поздравявам се с някого, казваме си "добър ден", "добро утро" и пр.; to \pass the buck прен. прехвърлям топката; II. n 1. минаване, преминаване; вземане (на изпит); to take ( get) a \pass вземам изпит, но не с отличие; 2. критично положение; things have come to a pretty \pass нещата доста са се объркали, положението е критично; 3. движение на ръцете на хипнотизатор; пас; 4. пропуск, разрешение за минаване (през митница, след полицейски час и пр.); безплатен билет, гратис (и frеe \pass); 5. сп. удар (във фехтовката); to make a \pass at нападам, sl прен. задявам, започвам флирт с, опитвам се да целуна и пр.; 6. сп. подавам пас (на топката); 7. движение на матадора с мантия в ръце, целящо да предизвика бика; 8. карти отказване от ред да се играе, наддава и пр.; • to come to \pass случва се; to bring to \pass причинявам, докарвам; осъществявам; III. pass n 1. дефиле, пролом, планинска теснина, проход; 2. воен. подстъп; to hold the \pass защищавам (поддържам) кауза; to sell the \pass предавам положението, изменям на каузата; 3. фарватер, плавателен канал (обикн. в устието на река); 4. проход при шлюз, оставен специално, за да преминават риби (и fish \pass); 5. отвор, отверстие. -
7 have
{hæv}
I. 1. v (had, 2 л. ед. ч. сег. вр. ост. hast, 3 л. ед. ч. has, ост. hath, 2 л. ед. ч. pt ост. hadst) имам, притежавам, държа
the purse has nothing in it няма нищо в портмонето
you HAVE my apologies извинявам се
will you HAVE the goodness/kindness to ще бъдете ли така добър/любезен да
to HAVE responsibility for oтговорен съм за
to HAVE and to hold юр. в собственост и владение (в документи за предавано на имущество)
to HAVE what it takes имам нужните качества/способности
he had me by the throat той ме държеше за гърлото
2. имам, раждам
3. получавам, придобивам
let me HAVE, your keys дай ми ключовете си
let me HAVE an early reply отговори ми бързо
if yon don't take care you will HAVE the police upon you ако не внимаваш, ще имаш разправии с полицията
there was no work to be had нямаше никаква работа, не се намираше никаква работа
it is to be had at the chemist's това се намира по аптеките
to HAVE one's wish fulfilled желанието ми се изпълнява
I had it from my neighbours съседите ми ro казаха, научих се от съседите
4. ям, изяждам, пия, изпивам, вземам
to HAVE breakfast/dinner/supper закусвам/обядвам/вечерям
will you HAVE something to eat/drink? ще хапнете ли/пийнете ли нещо? where do you HAVE your meals? къде се храните
5. с допълнение от глаголно същ. -превежда се със съответния гл.
to HAVE a try опитвам се
to HAVE a wash измивам се
to HAVE a swim (по) плувам
to HAVE a lie down полягам си
6. преживявам, изпитвам, претърпявам, прекарвам (време)
to HAVE an accident претърпявам злополука/катастрофа, катастрофирам
to HAVE a good time прекарвам добре
he had his watch stolen откраднаха му часовника
he never had it so good никога не е бил/не му е било така добре
to let someone HAVE it sl. давам някому да се разбере, удрям някого
he's had it sl. свършено е с него, пропуснал е случай, не е вече туй, което беше, убит е
7. sl. излъгвам, измамвам, изигравам
you've been had излъгали са те
I am not to be had мен не могат ме излъга, не съм вчерашен
8. побеждавам, бия, взимам връх над
you HAVE (got) me there! тук ме хвана натясно! he had him in the first round победи го в първия рунд
9. казвам, твърдя, поддържам (с допълнение it, което не се превежда), as Plato had it както казва Платон
he will HAVE it that той настоява/твърди, че
10. позволявам, допускам
I won't HAVE that няма да допусна подобно нещо, не разрешавам
I'm not having any разг., upон. не, благодаря, без мен, не се хващам на тази въдища
11. карам, накарвам, нареждам
what would you HAVE me do? какво искаш да направя? I had her make a copy накарах я/наредих и да направи препис
I had him dismissed наредих да бъде уволнен
he had me guessing чудех се какво иска да каже той (той ме накара да се чудя)
12. поканвам (да гостува)
we had them to stay with us поканихме ги да ни гостуват, гостуваха ни
to HAVE someone to dinner каня някого на вечеря
13. знам, разбирам, схващам
die has it by heart тя ro знае наизуст
he has only a little French той знае съвсем малко френски
you HAVE me? разбираш ли ме? I HAVE it сетих се, знам
14. давам да ми се направи нещо (рокля и пр.) (с рр)
to HAVE one's hair done правя си фризура (на фризъор)
to HAVE one's hair cut подстригвам се (на бръснар)
15. обладавам (жена)
16. трябва, налага се, нужно е (и HAVE got to с inf)
I HAVE (got) to go to the dentist трябва да отида на зъболекар
you don't HAVE to come не е нужно да идваш
17. като аих при перфектните форми
I HAVE gone ходил съм
I had gone бях отишъл/ходил
I shall HAVE gone ще съм отишъл/ходил
18. за избягване на повторение-не се превежда
you HAVE forgotten your umbrella! -so I HAVE! забравил си си чадъра! -да, наистина
19. I had better/rather вж. better, rather
to HAVE to do with занимавам се с, имам работа/нещо общо с
the story has to do with real people разказът се занимава с/е за истински хора
the size of the brain has nothing to do with intelligence големината на мозъка няма нищо общо с интелигентността
let's HAVE it over and done with да свършим с/ликвидираме този въпрос
have around поканвам (и с over, round)
have at налагам, нахвърлям се върху
have away
to HAVE it away sl. имам тайна полова връзка (with с)
have back получавам обратно, връща ми се, приемам обратно/пак
have down смъквам, свалям, повалям, поканвам (във вилата си) в провинцията, извиквам (някого), за да го смъмря
have in повиквам, поканвам (лекар, гост), имам (майстори и пр.) вкъщи
to HAVE it in for someone имам зъб на някого
II. 1. заможен човек
the HAVEs and HAVE-nots разг. богатите и бедните
2. sl. мошеничество, измама* * *{hav} v (had {had, hъd}; 2 л. ед. ч. сег. вр. ост. hast {has(2) {'hav} n 1. заможен човек; the haves and have-nots разг. богатите* * *трябвам; придобивам; притежавам; прекарвам; вземам; държа; имам; налага се;* * *1. 1 i had better/rather вж. better, rather 2. 1 давам да ми се направи нещо (рокля и пр.) (с рр) 3. 1 за избягване на повторение-не се превежда 4. 1 знам, разбирам, схващам 5. 1 карам, накарвам, нареждам 6. 1 като аих при перфектните форми 7. 1 обладавам (жена) 8. 1 поканвам (да гостува) 9. 1 трябва, налага се, нужно е (и have got to с inf) 10. die has it by heart тя ro знае наизуст 11. have around поканвам (и с over, round) 12. have at налагам, нахвърлям се върху 13. have away 14. have back получавам обратно, връща ми се, приемам обратно/пак 15. have down смъквам, свалям, повалям, поканвам (във вилата си) в провинцията, извиквам (някого), за да го смъмря 16. have in повиквам, поканвам (лекар, гост), имам (майстори и пр.) вкъщи 17. he had his watch stolen откраднаха му часовника 18. he had me by the throat той ме държеше за гърлото 19. he had me guessing чудех се какво иска да каже той (той ме накара да се чудя) 20. he has only a little french той знае съвсем малко френски 21. he never had it so good никога не е бил/не му е било така добре 22. he will have it that той настоява/твърди, че 23. he's had it sl. свършено е с него, пропуснал е случай, не е вече туй, което беше, убит е 24. i am not to be had мен не могат ме излъга, не съм вчерашен 25. i had gone бях отишъл/ходил 26. i had him dismissed наредих да бъде уволнен 27. i had it from my neighbours съседите ми ro казаха, научих се от съседите 28. i have (got) to go to the dentist трябва да отида на зъболекар 29. i have gone ходил съм 30. i shall have gone ще съм отишъл/ходил 31. i won't have that няма да допусна подобно нещо, не разрешавам 32. i'm not having any разг., upон. не, благодаря, без мен, не се хващам на тази въдища 33. i. v (had, 2 л. ед. ч. сег. вр. ост. hast, 3 л. ед. ч. has, ост. hath, 2 л. ед. ч. pt ост. hadst) имам, притежавам, държа 34. if yon don't take care you will have the police upon you ако не внимаваш, ще имаш разправии с полицията 35. ii. заможен човек 36. it is to be had at the chemist's това се намира по аптеките 37. let me have an early reply отговори ми бързо 38. let me have, your keys дай ми ключовете си 39. let's have it over and done with да свършим с/ликвидираме този въпрос 40. sl. излъгвам, измамвам, изигравам 41. sl. мошеничество, измама 42. the haves and have-nots разг. богатите и бедните 43. the purse has nothing in it няма нищо в портмонето 44. the size of the brain has nothing to do with intelligence големината на мозъка няма нищо общо с интелигентността 45. the story has to do with real people разказът се занимава с/е за истински хора 46. there was no work to be had нямаше никаква работа, не се намираше никаква работа 47. to have a good time прекарвам добре 48. to have a lie down полягам си 49. to have a swim (по) плувам 50. to have a try опитвам се 51. to have a wash измивам се 52. to have an accident претърпявам злополука/катастрофа, катастрофирам 53. to have and to hold юр. в собственост и владение (в документи за предавано на имущество) 54. to have breakfast/dinner/supper закусвам/обядвам/вечерям 55. to have it away sl. имам тайна полова връзка (with с) 56. to have it in for someone имам зъб на някого 57. to have one's hair cut подстригвам се (на бръснар) 58. to have one's hair done правя си фризура (на фризъор) 59. to have one's wish fulfilled желанието ми се изпълнява 60. to have responsibility for oтговорен съм за 61. to have someone to dinner каня някого на вечеря 62. to have to do with занимавам се с, имам работа/нещо общо с 63. to have what it takes имам нужните качества/способности 64. to let someone have it sl. давам някому да се разбере, удрям някого 65. we had them to stay with us поканихме ги да ни гостуват, гостуваха ни 66. what would you have me do? какво искаш да направя? i had her make a copy накарах я/наредих и да направи препис 67. will you have something to eat/drink? ще хапнете ли/пийнете ли нещо? where do you have your meals? къде се храните 68. will you have the goodness/kindness to ще бъдете ли така добър/любезен да 69. you don't have to come не е нужно да идваш 70. you have (got) me there! тук ме хвана натясно! he had him in the first round победи го в първия рунд 71. you have forgotten your umbrella! -so i have! забравил си си чадъра! -да, наистина 72. you have me? разбираш ли ме? i have it сетих се, знам 73. you have my apologies извинявам се 74. you've been had излъгали са те 75. имам, раждам 76. казвам, твърдя, поддържам (с допълнение it, което не се превежда), as plato had it както казва Платон 77. побеждавам, бия, взимам връх над 78. позволявам, допускам 79. получавам, придобивам 80. преживявам, изпитвам, претърпявам, прекарвам (време) 81. с допълнение от глаголно същ. -превежда се със съответния гл 82. ям, изяждам, пия, изпивам, вземам* * *have[hæv, редуцирани форми həv, əv] I. v ( had[hæd, həd]) 1. имам, притежавам; държа; to \have a cold настинал (хремав) съм; you \have my apologies извинявам се; you can \have no fear може да не се боите; will you \have the goodness ( kindness) to help me? ще бъдете ли така добър да ми помогнете? I \have it in my mind възнамерявам; to \have and to hold в собственост и владение; we had some friends ( with us) over the weekend няколко приятели ни бяха на гости в събота и неделя; let me \have your passport дайте ми паспорта си; let me \have an prompt reply отговори ми бързо; дай ми отговор бързо; to \have a talk ( word) with s.o. поговорвам си с някого; to \have a game with играя една партия (игра) с; to \have a try (go) опитвам се; to \have a wash мия се; to \have a shave бръсна се; to \have a joke with s.o. шегувам се с някого; to \have nothing on без дрехи съм, гол съм; to \have to do with имам общо с; to \have a baby имам (раждам) дете; he had me by the throat той ме държеше за гърлото; 2. получавам; вземам; придобивам; we had news получихме (имахме) известие (новини); if you don't take care you will \have the police upon you ако не внимаваш, ще има да се разправяш с полицията; there was no work to be had нямаше никаква работа; не се намираше никаква работа; it is to be had at the chemist's това се намира по аптеките; to \have o.'s wish fulfilled желанието ми се изпълнява; I had it from my colleagues колегите ми го казаха, научих от колегите; to \have a glass of beer пия чаша бира; where do you \have your meals? къде се храните? what will you \have? какво обичате? какво искате? какво ще вземете? she has not had anything for three days тя не е взела (яла) нищо вече три дни; 3. прекарвам (време); to \have a nice time прекарвам добре; 4. трябва, налага се, нужно е; the students \have to be in by eleven студентите трябва да се върнат преди единадесет; this work has to be done quickly тази задача трябва да бъде изпълнена бързо; 5. давам да се (с pp); to \have o.'s watch repaired давам часовника си на поправка; to \have o.'s hair cut подстригвам се, отивам да се подстрижа; 6. sl излъгвам, измамвам, изигравам; I am not to be had на мен не ми минават, не съм вчерашен; 7. побеждавам, бия, взимам връх над; you \have ( got) me there! тук ме хвана натясно! he had you in the first round той те победи (би, свърши) в първия рунд; 8. казвам, твърдя, поддържам; as Socrates had it както казва Сократ; rumour has it носи се слух, говори се; 9. (служи за образуване на перфектните форми); I \have gone отишъл съм; бях отишъл; 10. (за избягване на повторение): he went to the post office as his father had before him той отиде на работа, както някога (преди) ходеше баща му; you \have forgotten your gloves! - So I \have забравил си си ръкавиците! - да, наистина; 11. I had better go по-добре щеше да е да отида; да бях отишъл; I had rather предпочитам, бих предпочел; • to \have o.'s own way налагам се, правя каквото си искам; I won't \have that не съм съгласен с такова нещо; това няма да го търпя; \have done! стига! престанете! to \have it in one имам куража (способността); he had it coming to him той си го търсеше; I would \have you know искам да знаете; I am not \haveing any разг. не ща; не се хващам на тази въдица; to \have it in for s.o. имам зъб на някого; мразя го; to \have it on s.o. имам преимущество (предимство) пред някого, в по-изгодно положение съм от някого; to let s.o. \have it удрям някого; давам на някого да се разбере; as ill luck would \have it, he arrived late за нещастие той пристигна късно; what would you \have me do? какво искаш да направя? she has it by heart тя го знае наизуст; he has no Latin or Greek той не знае нито латински, нито гръцки; II. n 1.: the \haves and \have nots разг. които имат и които нямат; 2. sl шарлатанство, мошеничество, измама; подлост. -
8 Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
Нақты (қолма-қол) ақша айналымынан өзгеше түрде қолма-қол ақшасыз айналымның мәні мынада: төлем төлемшінің шотынан коммерциялық банкілердің мекемелеріндегі алушының шотына ақша аудару жолымен төленеді. Кәсіпорындар арасында, әдетте, қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысады. Сөйтіп қолма-қол ақшасыз есеп айырысу – ақшалай есеп айырысу, мұнда төлемдер қолма-қол ақшаның қатысуынсыз ақшалай қаражатты төлемшінің шотынан алушының шотына аудару жолымен төленеді.
В отличие от наличного денежного оборота сущность безналичного денежного оборота состоит в том, что платежи производятся путем перечисления денег со счета плательщика на счет получателя в учреждениях коммерческих банков. Расчеты между предприятиями осуществляются, как правило, в безналичном порядке. Таким образом, безналичные расчеты – это денежные расчеты, при которых платежи осуществляются без участия наличных денег путем перечисления денежных средств со счета плательщика на счет получателя.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу қандай шарттарды сақтағанда жүзеге асырылады?
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу мына шарттар сақталғанда жүзеге асырылады:
Безналичные расчеты осуществляются при соблюдении следующих условий:
- төлемшінің ұсынылған құжатты заңда немесе шартта көзделген реттерде толық немесе ішінара төлеуден бас тартуға құқығы бар;
- плательщик имеет право отказаться от уплаты предъявленного документа полностью или частично в случаях, предусмотренных законом или договором;
- төлемшінің келісімі және оның тапсырмасы болмайынша шоттардан қаражатты есептен шығаруға, әдетте, рұқсат етілмейді;
- без согласия плательщика или его поручения списание средств со счетов, как правило, не допускается;
- төлемдер төлемшінің меншікті қаражатынан, ал кейбір реттерде банк несиесі және өзгедей тартылған қаражат есебінен төленеді;
- платежи осуществляются из собственных средств плательщика, а в отдельных случаях – за счет кредита банка и прочих привлеченных средств;
- қаражат алушының шотына тек төлемшінің шотынан шығарылғаннан кейін ғана есепке алынады;
- средства на счета получателя зачисляются лишь после их списания со счета плательщика;
- төлемші Ұлттық банк әзірлеген және ақша мен ақша құжатының қозғалысын айқындайтын құжат айналымы ережелерін орындайды.
- плательщик выполняет правила документооборота, разработанные Нацбанком и определяющие движение денег и денежных документов.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу кезінде төлем тапсырмаларын, чектерді, аккредитивтерді, инкассоны пайдалануға рұқсат етіле ме?
Допускается ли при безналичных расчетах использование платежных поручений, чеков, аккредитивов, инкассо?
Ия, рұқсат етіледі. Сонымен бірге банкілер жасасылған шарттарға сәйкес төлем талабын қабылдауға құқылы.
Да, допускается. Вместе с тем банки, в соответствии с заключенными договорами, вправе принимать платежные требования.
Банкілерге өсімпұл есептеу және өндіріп алу үшін жауапкершілік жүктеле ме?
Жоқ, жауапкершілік жүктелмейді, өйткені жеткізілген өнімнің ақысы уақытылы төленбегенде жеткізуші мен алушы (төлемші) арасында жасасылған шартта көзделген тәртіппен сатып алушы (төлемші) өсімпұл төлейтін болып белгіленген.
Нет, не несут ответственность, поскольку установлено, что при несвоевременной оплате поставленной продукции покупатель (плательщик) уплачивает пеню в порядке, предусмотренном в договоре между поставщиком и получателем (плательщиком).
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бәрі банк арқылы кәсіпорынның (шот иесінің) қаражат аударуға билігінің белгіленген стандарттарына сәйкес ресімделген есеп айырысу құжаттарының негізінде жүргізіледі.
Все безналичные расчеты производятся через банк на основании расчетных документов, которые предоставляют оформленные в соответствии с установленными стандартами распоряжения предприятия (владельца счета) на перечисление средств.
Есеп айырысу құжаттарында мынадай деректемелер болуға тиіс:
Расчетные документы должны содержать следующие реквизиты:
- есеп айырысу құжатының атауы;
- наименование расчетного документа;
- құжаттың нөмірі, оның көшірмесі жасалған күн, ай, жыл;
- номер документа, число, месяц, год его выписки;
- банкінің атауы, оның СТТН-і (салық төлеушінің тіркеу нөмірі);
- наименование банка, его РНН (регистрационный номер налогоплательщика);
- төлемшінің атауы, оның СТТН-і, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование плательщика, его РНН, номер его счета в банке;
- қаражат алушының атауы, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование получателя средств, номер его счета в банке;
- алушы банкісінің атауы, оның СТТН-і;
- наименование банка получателя, его РНН;
- қаражат алушы шотының нөмірі, оның СТТН-і;
- номер счета получателя средств, его РНН;
- мәтіндік атаумен де, кодтық таңбаланумен де көрсетілуі мүмкін төлемнің міндет-мақсаты (чекте көрсетілмейді);
- назначение платежа (в чеке не указывается), которое может быть указано как текстовым наименованием, так и кодовым обозначением;
- цифрмен және жазбаша таңбаланған төлем сомасы;
- сумма платежа, обозначенная цифрами и прописью;
- қойылған қолдар мен басылған мөр бедері.
- подписи и оттиск печати.
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, қалай болмақ?
Как быть, если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица?
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, банк есеп айырысу құжаттарын, қойылған бір қол болса болды, басылған мөр бедері жоқтығына қарамай қабылдай береді.
Если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица, банк принимает расчетные документы при наличии одной подписи и при отсутствии оттиска печати.
Төлемшінің шотынан қара-жат қандай құжаттардың негізінде есептен шығарылады?
На основании какого документа производится списание средств со счета плательщика?
Төлемшінің шотынан қаражат тек есеп айырысу құжатының бірінші данасы негізінде ғана есептен шығарады.
Списание средств со счета плательщика производится только на основании первого экземпляра расчетного документа.
Банк шоттан ақшалай қаражатты есептен шығару кезектілігін белгілеу кезінде нені басшылыққа алады?
Чем руководствуется банк при установлении очередности списания денежных средств со счета?
Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру барысында банк төлем төлеудің заңнамада белгіленген кезектілігін сақтауға міндетті. Шотта ақшалай қаражат жетіспегенде барлық ұсынылған талаптарды қанағаттандыру үшін ҚР Азаматтық кодексінің “Клиенттің ақшасын алу кезектілігі” деген 742-бабында көзделген кезектілікпен есептен шығарылады.
В процессе осуществления расчетных операций банк обязан соблюдать установленную законодательством очередность платежей. При недостаточности денежных средств на счете для удовлетворения всех предъявленных требований списание осуществляется в очередности, предусмотренной ст. 742 Гражданского Кодекса РК “Очередность изъятия денег клиента”
Төлемші мен қаражатты алушы арасындағы есеп айырысу жөніндегі өзара шағым-талаптар қалай қаралады?
Как рассматриваются взаимные претензии по расчетам между плательщиком и получателем средств?
Оларды тараптар несие ұйымдарының, яғни банкілердің қатысуынсыз сот арқылы қарайды.
Они рассматриваются сторонами без участия кредитных организаций, т.е. банков через суд.
Мен сіздің банкіде шот ашқым келеді.
Я хотел бы открыть счет в вашем банке.
Біздің банкіде сіз:
В нашем банке вы можете открыть:
- теңгемен ағымдағы шот;
- текущий счет в тенге;
- шетел валютасымен ағымдағы шот;
- текущий счет в иностранной валюте;
- транзиттік шот;
- транзитный счет;
- депозиттік шот;
- депозитный счет;
- карточкалық шот аша аласыз.
- карточный счет.
Мен басқа шотқа ақша аударғым келеді.
Я хотел бы перечислить деньги на другой счет.
Төлем құжатын (тапсырмасын) ресімдеңізші.
Оформите, пожалуйста, платежный документ (поручение).
Ия, құжат дұрыс толтырылыпты. Бірақ сіздің шотта талап етіліп отырған сома жоқ қой.
Да, документ заполнен верно. Но на вашем счете нет требуемой суммы.
Сіздің төлем тапсырмасын қайта ресімдеуіңізге тура келеді. Сіз жиырма бес мың теңге шегіндегі соманы аудара аласыз.
Вам придется переоформить платежное поручение. Вы можете перечислить сумму в пределах двадцати пяти тысяч тенге.
Вы можете снять со счета сто тысяч тенге.
Рахмет.
Спасибо.
Сізге әрқашан да қызмет етуге дайынбыз.
Всегда к вашим услугам.
Біздің поштамен кері қайтарылатын тапсырмамызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение нашего поручения с обратной почтой.
Сіздің төлем тапсырмаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего платежного поручения.
Біздің құжаттарымызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение наших документов.
Біздің банк сіздің құжаттарыңыздың алынғанын қуаттайды.
Наш банк подтверждает получение ваших документов.
Сіздің авиапошталық тапсырмаңызды негізгі телекспен қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите ваше авиапочтовое поручение ключевым телексом.
Сіздің 2007 ж. 14 мамырдағы дебет-авизоңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего дебет-авизо от 14 мая 2007 г.
Біз 15 сәуірдегі өз төлемдерімізді қуаттадық.
Мы подтвердили свой платеж 15 апреля.
Біз олардың хабарламасын 10 маусымда алдық.
Мы получили их извещение 10 июня.
Біз сіздің шотты 27 наурызда дебеттедік.
Мы дебетовали ваш счет 27 марта.
Біз сіздің тапсырмаңызды төленбеген күйі қайтарамыз.
Мы возвращаем ваше поручение неоплаченным.
Біз сізге төлемді төлемегенімізді хабарламақшымыз.
Мы хотели сообщить вам о том, что платеж мы не осуществили.
Біз төлемді төлей алмаймыз.
Осуществить платеж мы не можем.
Аталған соманы біздің шотқа аударыңызшы.
Пожалуйста, переведите вышеназванную сумму на наш счет.
Сіздің шотқа 200 мың теңге соманы 2007 ж. 30 қаңтарда аудардық.
Сумма в 200 тысяч тенге была переведена на ваш счет 30 января 2007 г.
Аталған сома бенефициардың шотына аударылып та қойды.
Вышеназванная сумма была уже переведена на счет бенефициара.
Олар төлем келесі аптада төленеді деп күтуде.
Они ожидают, что платеж будет осуществлен на следующей неделе.
Біз сіздің мына өзгерістерді ескеруіңізді қалар едік.
Мы хотели бы, чтобы вы приняли во внимание следующие изменения.
Біз сізге 58 мың теңге 35 тиын соманың орнын толтырдық.
Мы сегодня возместили вам сумму в 58 тысяч тенге 35 тиын.
Біз сізден қайтарылған аталмыш соманы әлі алғанымыз жоқ.
Мы еще не получили возврата вышеназванной суммы от вас.
Біз өз клиентімізге өтем ретінде 500 теңге төлем төледік.
Мы осуществили выплату 500 тенге в качестве возмещения нашему клиенту.
Бұл сома төленген.
Эта сумма оплачена.
Бұл сома әлі төленген жоқ.
Эта сумма еще не оплачена.
Бұл сома төленуге тиіс.
Эта сумма должна быть оплачена.
135 000 теңгені біздің шотқа телеграф арқылы аударыңыз.
Переведите 135 000 тенге на наш счет по телеграфу.
Біз сіздің 17 қарашадағы төлем тапсырмаңызға жүгінеміз.
Мы ссылаемся на ваше платежное поручение от 17 ноября.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валютаның аты көрсетілмей қалып қойыпты.
В вашем платежном поручении пропущено наименование валюты.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валюталандырылған күн көрсетілмей қалыпты.
В вашем платежном поручении пропущена дата валютирования.
Біз төлемді қандай валютамен төлей алатынымызды білмейміз.
Мы не знаем в какой валюте мы можем произвести платеж.
Төлем наурызда төленуі мүмкін.
Платеж может быть осуществлен в марте.
Бізге валюталандыру күнін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите нам дату валютирования.
Біз өзіміздің төлем нұсқаулығымызды қуаттаймыз.
Мы подтверждаем наши платежные инструкции.
Алушының мекенжайын қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите адрес получателя.
Төлемді қандай валютамен төлеу керек екенін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите, в какой валюте следует произвести платеж.
Сіз төлемді Халық банкі арқылы төлей аласыз.
Вы можете осуществить платеж через Народный Банк.
Сіздің төлем тапсырмаңызды таба алуымыз үшін бізге қосымша ақпарат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам дополнительную информацию для того, чтобы мы смогли обнаружить ваше платежное поручение.
Төлем тапсырмасында төлеу тәсілін көрсетіңіз.
Способ оплаты укажите в платежном поручении.
Эмитент-банк пен төлемші-банк шоттарды бір-бірінде ұстайды.
Банк-эмитент и банк-плательщик держат счета друг у друга.
Бенефициар қаражатты ала алуы үшін эмитент-банк төлемші-банкіге төлем тапсырмасын жолдайды.
Банк-эмитент направляет банку-плательщику платежное поручение для того, чтобы бенефициар мог получить средства.
Аударманы алушы аударма сомасын алудан бас тартты.
Получатель перевода отказался получить сумму перевода.
Сіздің авизода алушының көрсетілген атауы бұрмаланған.
Наименование получателя, указанное в вашем авизо, искажено.
Бізге атауы түзетілген құжат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам документ с исправленным наименованием.
Төлем тапсырмасының сомасы сіздің клиенттің шотына кредиттеліп қойған.
Сумма платежного поручения уже кредитована счету вашего клиента.
Клиентіңізден алғанын растауын өтініңіз.
Обратитесь к вашему клиенту с просьбой подтвердить получение.
Өкінішке қарай, сіздің аударма әлі алынған жоқ.
К сожалению, ваш перевод еще не получен.
Сіздің төлемге қатысты құжаттарыңыз төлемші-банкіге жіберілді.
Ваши документы, относящиеся к платежам, были отосланы банку-плательщику.
Төлемді бізден шығын өндіріп алмай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не взимая расходов с нас.
Төлемді біздің шотқа шығысқа жатқызбай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не отнеся расходы на наш счет.
Төлемді сіздегі біздің шотта дебеттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, дебетуя у вас наш счет.
Төлемді бенефициардың сіздегі шотында кредиттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, кредитуя счет бенефициара у вас.
Бізге төлем тапсырмаңыздың күні мен нөмірін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату и номер вашего платежного поручения.
Бізге бенефициардың есімін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам имя бенефициара.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда қашан кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, когда сумма 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда неліктен кешіктіріліп кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, почему сумма в 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету с задержкой.
Біздің шығынымыз болып табылатын сома біздің шотқа кредиттелді.
Сумма, представляющая наши расходы, была кредитована нашему счету.
Аккредетив бойынша өтелген сома біздің банкінің шотына жазылды.
Сумма, представляющая покрытие по аккредитиву, была записана на счет нашего банка.
Біздің клиент бізбен байланыс жасап, аударманы әлі алмағанын хабарлады.
Наш клиент связался с нами и сообщил, что он еще не получил перевод.
Егер сұрақтарыңыз болса, бізбен байланыс жасағайсыз.
Если у вас будут вопросы, пожалуйста, свяжитесь с нами.
Біз сіздің аудармаңыздың сомасын қайтаруын өтініп, клиентімізбен хабарластық та.
Мы уже обратились к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода.
Біз сіздің корреспондент-банкіңізбен байланыс жасадық, одан жауап күтіп отырмыз. Жауап алған бойда сізге дереу хабарлаймыз.
Мы связались с вашим банком-корреспондентом и ждем от него ответа. Когда получим ответ мы немедленно известим вас.
Біз сіздің … нөмірлі шотыңызды кредиттедік.
Мы кредитовали ваш счет за номером …
Шығынды шегеріп тастап төлеңізші.
Пожалуйста, платите за вычетом расходов.
Төлемнің қашан төленгенін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату, когда был осуществлен платеж.
Бізге өз референсіңіздің нөмірін көрсетіңізші.
Пожалуйста, укажите нам номер вашего референса.
Бізге бенефициардың толық мекенжайын беріңізші.
Пожалуйста, дайте нам полный адрес бенефициара.
Біз Сәлім мырзаға 60000 тенге төлегенімізді хабарлаймыз. Осыған орай қолхатты қоса тіркеп отырмыз.
Сообщаем, что мы заплатили 60000 тенге господину Салиму. При сем прилагаем расписку.
Сіздің нұсқауыңызға сәйкес біз айтылып отырған шотты бүгін дебеттедік.
В соответствии с вашими указаниями мы сегодня дебетовали счет, о котором идет речь.
Біз сізден 11 наурызға дейін жауап алмағандықтан ісімізді жауып, мұрағатқа өткіземіз.
Так как мы не получили от вас ответа до 11 марта, мы закрываем наше дело и сдаем в архив.
Біз құжаттарымызды (мұрағатымызды) тексергенде аталған соманың алынғанын таба алмадық.
Проверив наши документы (архивы), мы не обнаружили получение вышеуказанной суммы.
Соманы уақтылы аударғаныңыз үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что вы своевременно перевели сумму.
Алушы соманы мүмкіндігінше тезірек төлеулеріңізді талап етіп отыр.
Получатель настаивает, чтобы вы выплатили сумму как можно скорее.
Мазалағанымыз үшін кешірім сұраймыз. Біз 15 қаңтардағы аудармаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Просим извинить за причиненное беспокойство. Мы подтверждаем получение вашего перевода от 15 января.
Төлемнің кешіктірілгені үшін (төлемді кідірткеніміз үшін) кешірім сұраймыз.
Мы просим извинить за задержку в платеже (за то, что мы задержали платеж).
Біздің өтінішіміздің тез орындалғаны үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что быстро выполнили нашу просьбу.
Жаңа нұсқаулықты Халық банкіне жолдауларыңызды ұсынамыз.
Просим, чтобы вы отправили новые инструкции Народному банку.
Халық банкі осы соманың төленуін талап етуде.
Народный банк настаивает на оплате этой суммы.
Олар құжатқа қол қойылуын талап етуде. Сондай-ақ олар бұл қаражатты мүмкіндігінше тез аударуларыңызды талап етіп отыр.
Они настаивают на том, чтобы на документе была поставлена подпись. А также они требуют, чтобы вы перевели эти средства как можно скорее.
Бұл құжатты қол қоюға кеше жіберу керек еді.
Этот документ следовало направить на подпись вчера.
Сіз фирмамен дереу байланыс жасауыңыз керек еді.
Вам нужно было связаться с фирмой немедленно.
Олардың құжатты фирма басқарушысының атына жолдауының қажеті жоқ еді.
Им не нужно было отправлять документ на имя управляющего фирмой.
Валюталандырудың жақсы мерзімінде төлеңіз.
Оплатите хорошим сроком валютирования.
Біз валюталандырудың жақсы мерзімі туралы уағдаласамыз.
Мы договариваемся о хорошем сроке валютирования.
Банк аталмыш мәмілеге қатысты мүмкіндіктің бәрін жасайды.
Банк сделает все возможное относительно вышеназванной сделки.
Біз сіздің тілектеріңізге орай әрекет етуге тырысамыз.
Мы постараемся поступить в соответствии с вашими пожеланиями.
Өкінішке қарай, сіздің банк берген қате нұсқаулар бізді … АҚШ доллары сомасында шығасыға ұшыратты.
К сожалению, ошибочные указания, данные вашим банком, привели к потерям на сумму… долларов США для нас.
Біз сізден өз кітаптарымыздан аталмыш соманы таба алмағанымызға назар аударуыңызды сұраймыз. Бұл орайда өз шотымыздың көшірмесін қоса тіркеп отырмыз және сіздердегі шотымызды … сомамен кредиттеп, бізге хабарлауыңызды сұраймыз.
Просим вас заметить, что мы не нашли в наших книгах вышеназванной суммы. Прилагаем при этом копию нашего счета и просим кредитовать у вас наш счет суммой … и уведомить нас.
Біз аудармаңыздың сомасын қайтаруды сұрап өз клиентімізге өтініш жасадық, бірақ ол бұл мәселе жөнінде жауап бермей, хатымызды өзімізге қайтарды.
Мы уже обращались к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода, но он вернул нам наше письмо, не дав ответа по этому вопросу.
Тауарды өтейтін құжаттарды қоса тіркеп отырмыз, бұл құжаттармен...
Прилагаем документы, покрывающие товар, с которыми просим поступить...
- біздің банкінің нұсқаулықтарына сәйкес;
- в соответствии с инструкциями нашего банка;
- алынған нұсқаулықтарға орай;
- согласно полученным инструкциям;
- акцепт (ризалық);
- для того, чтобы получить акцепт;
- өтініш бланкін алу үшін әрекет етулеріңізді сұраймыз.
- бланк заявления.
Біз сізге тапсырма бойынша төлемнің төленіп те қойғанын хабарлағымыз келеді.
Мы хотели сообщить вам, что мы уже осуществили платеж по поручению.
Мен банкіде чек кітапшасын ашқым келеді.
Я хотел бы открыть чековый счет в банке.
Сіздің жеке басыңызды куәландыратын қайсыбір құжат көрсетуіңіз керек.
Вам необходимо показать какой-либо документ удостоверяющий личность.
Мен чек кітапшасынан ақша алғым келеді.
Я бы хотел снять деньги с чекового счета.
Вы хотите, чтобы вам выдали по чеку наличные деньги?
Ия, дәл солай. Мен мұны қалай етсем екен?
Да, именно так. Как мне сделать это?
Мына жолға соманы санмен жазыңыз.
На этой строке напишите сумму в цифрах.
Сіз соманы жазбаша жазуыңыз керек.
Вам нужно написать сумму прописью.
Бұл үшінші жолға жазылады.
Это пишется на третьей строке.
Соманың аяғынан “доллар” деген сөзге дейін сызық жүргізіңіз.
Проведите линию от конца суммы до слова “доллары”.
Соманы ешкім өзгерте алмауы үшін … арасын сызып тастаңыз.
Сделайте прочерк между …, чтобы никто не мог изменить сумму.
Сіз күнін көрсетіп, оның (бланкінің) оң жақтағы төменгі бұрышына қол қоюды ұмытып кетіпсіз.
Вы забыли поставить число и подписать его (бланк) в нижнем правом углу.
Күні көрсетілетін жерде айы жазбаша жазылады.
В строке, где обозначается дата, месяц пишется прописью.
Жоғарғы оң жақ бұрышына күнін қойыңыз.
Дату проставьте в верхнем правом углу.
Бланкінің сыртқы бетіне қолыңызды қойыңыз.
Поставьте свою подпись на обратной стороне бланка.
Қызмет көрсету үшін біз екі пайыз аламыз.
За услуги мы берем два процента.
Мен чекті жоғалтып алдым, енді не істеймін?
Я потерял чек, что мне теперь делать?
Сіз чектердің нөмірін білесіз бе? Чектің нөмірлерін айтыңыз.
Вы знаете номера чеков? Скажите номера чеков.
Мен оларды жазып алғанмын.
Я их записал.
Мынау бланкіні толтырып, барлық осы ақпаратты көрсетіңізші.
Пожалуйста, заполните этот бланк, указав всю эту информацию.
Сәлеметсіз бе! Менің шотқа ақша салғым келеді.
Здравствуйте! Я хотел(-а) бы положить деньги на счет.
Жинақ (депозиттік) кітапшаңызды беріңізші.
Дайте, пожалуйста, Вашу сберегательную (депозитную) книжку.
Бес мың теңге.
Пять тысяч тенге.
Менің шоттан ақша алуым қажет.
Мне необходимо снять деньги со счета.
Жүз доллар.
Сто долларов.
Бізде төлем теңгемен төленеді.
У нас выплата производится в тенге.
Мен қарсы емеспін.
Я не возражаю.
Сіздің жинақ шотыңызда бес жүз теңге қалды.
На вашем сберегательном счете осталось пятьсот тенге.
Мен депозитке ақша салғым келеді. Мұны қалай ету керек?
Я хотел(-а) бы положить деньги на депозит. Как это сделать?
Салым немесе депозит бланкісін толтырыңыз.
Заполните бланк вклада или депозита.
Я хотел(-а) бы узнать курс российского рубля в тенге.
Айырбастау бағамы бір доллар үшін 120 теңге.
Курс обмена составляет 120 тенге за доллар.
Доллардың басқа валюталарға қатысты бағамы түсіп (өсіп) келеді.
Курс доллара продолжает падать (расти) по отношению к другим валютам.
Мен доллар сатып алғым келеді.
Я хотел(-а) бы купить доллары.
Екі жүз доллар, мүмкін болса, құны жүз долларлық екі купюр берсеңіз.
Двести долларов, если можно, две купюры достоинством сто долларов.
Міне ақшаңыз.
Вот ваши деньги.
Рахмет.
Спасибо.
Казахско-русский экономический словарь > Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
-
9 организация безналичных расчетов
В отличие от наличного денежного оборота сущность безналичного денежного оборота состоит в том, что платежи производятся путем перечисления денег со счета плательщика на счет получателя в учреждениях коммерческих банков. Расчеты между предприятиями осуществляются, как правило, в безналичном порядке. Таким образом, безналичные расчеты – это денежные расчеты, при которых платежи осуществляются без участия наличных денег путем перечисления денежных средств со счета плательщика на счет получателя.
Нақты (қолма-қол) ақша айналымынан өзгеше түрде қолма-қол ақшасыз айналымның мәні мынада: төлем төлемшінің шотынан коммерциялық банкілердің мекемелеріндегі алушының шотына ақша аудару жолымен төленеді. Кәсіпорындар арасында, әдетте, қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысады. Сөйтіп қолма-қол ақшасыз есеп айырысу – ақшалай есеп айырысу, мұнда төлемдер қолма-қол ақшаның қатысуынсыз ақшалай қаражатты төлемшінің шотынан алушының шотына аудару жолымен төленеді.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу қандай шарттарды сақтағанда жүзеге асырылады?
Безналичные расчеты осуществляются при соблюдении следующих условий:
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу мына шарттар сақталғанда жүзеге асырылады:
- плательщик имеет право отказаться от уплаты предъявленного документа полностью или частично в случаях, предусмотренных законом или договором;
- төлемшінің ұсынылған құжатты заңда немесе шартта көзделген реттерде толық немесе ішінара төлеуден бас тартуға құқығы бар;
- без согласия плательщика или его поручения списание средств со счетов, как правило, не допускается;
- төлемшінің келісімі және оның тапсырмасы болмайынша шоттардан қаражатты есептен шығаруға, әдетте, рұқсат етілмейді;
- платежи осуществляются из собственных средств плательщика, а в отдельных случаях – за счет кредита банка и прочих привлеченных средств;
- төлемдер төлемшінің меншікті қаражатынан, ал кейбір реттерде банк несиесі және өзгедей тартылған қаражат есебінен төленеді;
- средства на счета получателя зачисляются лишь после их списания со счета плательщика;
- қаражат алушының шотына тек төлемшінің шотынан шығарылғаннан кейін ғана есепке алынады;
- плательщик выполняет правила документооборота, разработанные Нацбанком и определяющие движение денег и денежных документов.
- төлемші Ұлттық банк әзірлеген және ақша мен ақша құжатының қозғалысын айқындайтын құжат айналымы ережелерін орындайды.
Допускается ли при безналичных расчетах использование платежных поручений, чеков, аккредитивов, инкассо?
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу кезінде төлем тапсырмаларын, чектерді, аккредитивтерді, инкассоны пайдалануға рұқсат етіле ме?
Да, допускается. Вместе с тем банки, в соответствии с заключенными договорами, вправе принимать платежные требования.
Ия, рұқсат етіледі. Сонымен бірге банкілер жасасылған шарттарға сәйкес төлем талабын қабылдауға құқылы.
Банкілерге өсімпұл есептеу және өндіріп алу үшін жауапкершілік жүктеле ме?
Нет, не несут ответственность, поскольку установлено, что при несвоевременной оплате поставленной продукции покупатель (плательщик) уплачивает пеню в порядке, предусмотренном в договоре между поставщиком и получателем (плательщиком).
Жоқ, жауапкершілік жүктелмейді, өйткені жеткізілген өнімнің ақысы уақытылы төленбегенде жеткізуші мен алушы (төлемші) арасында жасасылған шартта көзделген тәртіппен сатып алушы (төлемші) өсімпұл төлейтін болып белгіленген.
Все безналичные расчеты производятся через банк на основании расчетных документов, которые предоставляют оформленные в соответствии с установленными стандартами распоряжения предприятия (владельца счета) на перечисление средств.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бәрі банк арқылы кәсіпорынның (шот иесінің) қаражат аударуға билігінің белгіленген стандарттарына сәйкес ресімделген есеп айырысу құжаттарының негізінде жүргізіледі.
Расчетные документы должны содержать следующие реквизиты:
Есеп айырысу құжаттарында мынадай деректемелер болуға тиіс:
- наименование расчетного документа;
- есеп айырысу құжатының атауы;
- номер документа, число, месяц, год его выписки;
- құжаттың нөмірі, оның көшірмесі жасалған күн, ай, жыл;
- наименование банка, его РНН (регистрационный номер налогоплательщика);
- банкінің атауы, оның СТТН-і (салық төлеушінің тіркеу нөмірі);
- наименование плательщика, его РНН, номер его счета в банке;
- төлемшінің атауы, оның СТТН-і, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование получателя средств, номер его счета в банке;
- қаражат алушының атауы, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование банка получателя, его РНН;
- алушы банкісінің атауы, оның СТТН-і;
- номер счета получателя средств, его РНН;
- қаражат алушы шотының нөмірі, оның СТТН-і;
- назначение платежа (в чеке не указывается), которое может быть указано как текстовым наименованием, так и кодовым обозначением;
- мәтіндік атаумен де, кодтық таңбаланумен де көрсетілуі мүмкін төлемнің міндет-мақсаты (чекте көрсетілмейді);
- сумма платежа, обозначенная цифрами и прописью;
- цифрмен және жазбаша таңбаланған төлем сомасы;
- подписи и оттиск печати.
- қойылған қолдар мен басылған мөр бедері.
Как быть, если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица?
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, қалай болмақ?
Если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица, банк принимает расчетные документы при наличии одной подписи и при отсутствии оттиска печати.
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, банк есеп айырысу құжаттарын, қойылған бір қол болса болды, басылған мөр бедері жоқтығына қарамай қабылдай береді.
На основании какого документа производится списание средств со счета плательщика?
Төлемшінің шотынан қара-жат қандай құжаттардың негізінде есептен шығарылады?
Списание средств со счета плательщика производится только на основании первого экземпляра расчетного документа.
Төлемшінің шотынан қаражат тек есеп айырысу құжатының бірінші данасы негізінде ғана есептен шығарады.
Чем руководствуется банк при установлении очередности списания денежных средств со счета?
Банк шоттан ақшалай қаражатты есептен шығару кезектілігін белгілеу кезінде нені басшылыққа алады?
В процессе осуществления расчетных операций банк обязан соблюдать установленную законодательством очередность платежей. При недостаточности денежных средств на счете для удовлетворения всех предъявленных требований списание осуществляется в очередности, предусмотренной ст. 742 Гражданского Кодекса РК "Очередность изъятия денег клиента"
Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру барысында банк төлем төлеудің заңнамада белгіленген кезектілігін сақтауға міндетті. Шотта ақшалай қаражат жетіспегенде барлық ұсынылған талаптарды қанағаттандыру үшін ҚР Азаматтық кодексінің "Клиенттің ақшасын алу кезектілігі" деген 742-бабында көзделген кезектілікпен есептен шығарылады.
Как рассматриваются взаимные претензии по расчетам между плательщиком и получателем средств?
Төлемші мен қаражатты алушы арасындағы есеп айырысу жөніндегі өзара шағым-талаптар қалай қаралады?
Они рассматриваются сторонами без участия кредитных организаций, т.е. банков через суд.
Оларды тараптар несие ұйымдарының, яғни банкілердің қатысуынсыз сот арқылы қарайды.
Я хотел бы открыть счет в вашем банке.
Мен сіздің банкіде шот ашқым келеді.
В нашем банке вы можете открыть:
Біздің банкіде сіз:
- текущий счет в тенге;
- теңгемен ағымдағы шот;
- текущий счет в иностранной валюте;
- шетел валютасымен ағымдағы шот;
- транзитный счет;
- транзиттік шот;
- депозитный счет;
- депозиттік шот;
- карточный счет.
- карточкалық шот аша аласыз.
Я хотел бы перечислить деньги на другой счет.
Мен басқа шотқа ақша аударғым келеді.
Оформите, пожалуйста, платежный документ (поручение).
Төлем құжатын (тапсырмасын) ресімдеңізші.
Да, документ заполнен верно. Но на вашем счете нет требуемой суммы.
Ия, құжат дұрыс толтырылыпты. Бірақ сіздің шотта талап етіліп отырған сома жоқ қой.
Вам придется переоформить платежное поручение. Вы можете перечислить сумму в пределах двадцати пяти тысяч тенге.
Сіздің төлем тапсырмасын қайта ресімдеуіңізге тура келеді. Сіз жиырма бес мың теңге шегіндегі соманы аудара аласыз.
Вы можете снять со счета сто тысяч тенге.
Спасибо.
Рахмет.
Всегда к вашим услугам.
Сізге әрқашан да қызмет етуге дайынбыз.
Пожалуйста, подтвердите получение нашего поручения с обратной почтой.
Біздің поштамен кері қайтарылатын тапсырмамызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Подтверждаем получение вашего платежного поручения.
Сіздің төлем тапсырмаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Пожалуйста, подтвердите получение наших документов.
Біздің құжаттарымызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Наш банк подтверждает получение ваших документов.
Біздің банк сіздің құжаттарыңыздың алынғанын қуаттайды.
Пожалуйста, подтвердите ваше авиапочтовое поручение ключевым телексом.
Сіздің авиапошталық тапсырмаңызды негізгі телекспен қуаттай қойыңызшы.
Подтверждаем получение вашего дебет-авизо от 14 мая 2007 г.
Сіздің 2007 ж. 14 мамырдағы дебет-авизоңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Мы подтвердили свой платеж 15 апреля.
Біз 15 сәуірдегі өз төлемдерімізді қуаттадық.
Мы получили их извещение 10 июня.
Біз олардың хабарламасын 10 маусымда алдық.
Мы дебетовали ваш счет 27 марта.
Біз сіздің шотты 27 наурызда дебеттедік.
Мы возвращаем ваше поручение неоплаченным.
Біз сіздің тапсырмаңызды төленбеген күйі қайтарамыз.
Мы хотели сообщить вам о том, что платеж мы не осуществили.
Біз сізге төлемді төлемегенімізді хабарламақшымыз.
Осуществить платеж мы не можем.
Біз төлемді төлей алмаймыз.
Пожалуйста, переведите вышеназванную сумму на наш счет.
Аталған соманы біздің шотқа аударыңызшы.
Сумма в 200 тысяч тенге была переведена на ваш счет 30 января 2007 г.
Сіздің шотқа 200 мың теңге соманы 2007 ж. 30 қаңтарда аудардық.
Вышеназванная сумма была уже переведена на счет бенефициара.
Аталған сома бенефициардың шотына аударылып та қойды.
Они ожидают, что платеж будет осуществлен на следующей неделе.
Олар төлем келесі аптада төленеді деп күтуде.
Мы хотели бы, чтобы вы приняли во внимание следующие изменения.
Біз сіздің мына өзгерістерді ескеруіңізді қалар едік.
Мы сегодня возместили вам сумму в 58 тысяч тенге 35 тиын.
Біз сізге 58 мың теңге 35 тиын соманың орнын толтырдық.
Мы еще не получили возврата вышеназванной суммы от вас.
Біз сізден қайтарылған аталмыш соманы әлі алғанымыз жоқ.
Мы осуществили выплату 500 тенге в качестве возмещения нашему клиенту.
Біз өз клиентімізге өтем ретінде 500 теңге төлем төледік.
Эта сумма оплачена.
Бұл сома төленген.
Эта сумма еще не оплачена.
Бұл сома әлі төленген жоқ.
Эта сумма должна быть оплачена.
Бұл сома төленуге тиіс.
Переведите 135 000 тенге на наш счет по телеграфу.
135 000 теңгені біздің шотқа телеграф арқылы аударыңыз.
Мы ссылаемся на ваше платежное поручение от 17 ноября.
Біз сіздің 17 қарашадағы төлем тапсырмаңызға жүгінеміз.
В вашем платежном поручении пропущено наименование валюты.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валютаның аты көрсетілмей қалып қойыпты.
В вашем платежном поручении пропущена дата валютирования.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валюталандырылған күн көрсетілмей қалыпты.
Мы не знаем в какой валюте мы можем произвести платеж.
Біз төлемді қандай валютамен төлей алатынымызды білмейміз.
Платеж может быть осуществлен в марте.
Төлем наурызда төленуі мүмкін.
Пожалуйста, подтвердите нам дату валютирования.
Бізге валюталандыру күнін қуаттаңызшы.
Мы подтверждаем наши платежные инструкции.
Біз өзіміздің төлем нұсқаулығымызды қуаттаймыз.
Пожалуйста, подтвердите адрес получателя.
Алушының мекенжайын қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите, в какой валюте следует произвести платеж.
Төлемді қандай валютамен төлеу керек екенін қуаттаңызшы.
Вы можете осуществить платеж через Народный Банк.
Сіз төлемді Халық банкі арқылы төлей аласыз.
Пожалуйста, предоставьте нам дополнительную информацию для того, чтобы мы смогли обнаружить ваше платежное поручение.
Сіздің төлем тапсырмаңызды таба алуымыз үшін бізге қосымша ақпарат беріңізші.
Способ оплаты укажите в платежном поручении.
Төлем тапсырмасында төлеу тәсілін көрсетіңіз.
Банк-эмитент и банк-плательщик держат счета друг у друга.
Эмитент-банк пен төлемші-банк шоттарды бір-бірінде ұстайды.
Банк-эмитент направляет банку-плательщику платежное поручение для того, чтобы бенефициар мог получить средства.
Бенефициар қаражатты ала алуы үшін эмитент-банк төлемші-банкіге төлем тапсырмасын жолдайды.
Получатель перевода отказался получить сумму перевода.
Аударманы алушы аударма сомасын алудан бас тартты.
Наименование получателя, указанное в вашем авизо, искажено.
Сіздің авизода алушының көрсетілген атауы бұрмаланған.
Пожалуйста, предоставьте нам документ с исправленным наименованием.
Бізге атауы түзетілген құжат беріңізші.
Сумма платежного поручения уже кредитована счету вашего клиента.
Төлем тапсырмасының сомасы сіздің клиенттің шотына кредиттеліп қойған.
Обратитесь к вашему клиенту с просьбой подтвердить получение.
Клиентіңізден алғанын растауын өтініңіз.
К сожалению, ваш перевод еще не получен.
Өкінішке қарай, сіздің аударма әлі алынған жоқ.
Ваши документы, относящиеся к платежам, были отосланы банку-плательщику.
Сіздің төлемге қатысты құжаттарыңыз төлемші-банкіге жіберілді.
Пожалуйста, осуществите платеж, не взимая расходов с нас.
Төлемді бізден шығын өндіріп алмай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не отнеся расходы на наш счет.
Төлемді біздің шотқа шығысқа жатқызбай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, дебетуя у вас наш счет.
Төлемді сіздегі біздің шотта дебеттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, кредитуя счет бенефициара у вас.
Төлемді бенефициардың сіздегі шотында кредиттеп төлеңізші.
Пожалуйста, сообщите нам дату и номер вашего платежного поручения.
Бізге төлем тапсырмаңыздың күні мен нөмірін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам имя бенефициара.
Бізге бенефициардың есімін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, когда сумма 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда қашан кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, почему сумма в 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету с задержкой.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда неліктен кешіктіріліп кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сумма, представляющая наши расходы, была кредитована нашему счету.
Біздің шығынымыз болып табылатын сома біздің шотқа кредиттелді.
Сумма, представляющая покрытие по аккредитиву, была записана на счет нашего банка.
Аккредетив бойынша өтелген сома біздің банкінің шотына жазылды.
Наш клиент связался с нами и сообщил, что он еще не получил перевод.
Біздің клиент бізбен байланыс жасап, аударманы әлі алмағанын хабарлады.
Если у вас будут вопросы, пожалуйста, свяжитесь с нами.
Егер сұрақтарыңыз болса, бізбен байланыс жасағайсыз.
Мы уже обратились к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода.
Біз сіздің аудармаңыздың сомасын қайтаруын өтініп, клиентімізбен хабарластық та.
Мы связались с вашим банком-корреспондентом и ждем от него ответа. Когда получим ответ мы немедленно известим вас.
Біз сіздің корреспондент-банкіңізбен байланыс жасадық, одан жауап күтіп отырмыз. Жауап алған бойда сізге дереу хабарлаймыз.
Мы кредитовали ваш счет за номером …
Біз сіздің … нөмірлі шотыңызды кредиттедік.
Пожалуйста, платите за вычетом расходов.
Шығынды шегеріп тастап төлеңізші.
Пожалуйста, сообщите нам дату, когда был осуществлен платеж.
Төлемнің қашан төленгенін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, укажите нам номер вашего референса.
Бізге өз референсіңіздің нөмірін көрсетіңізші.
Пожалуйста, дайте нам полный адрес бенефициара.
Бізге бенефициардың толық мекенжайын беріңізші.
Сообщаем, что мы заплатили 60000 тенге господину Салиму. При сем прилагаем расписку.
Біз Сәлім мырзаға 60000 тенге төлегенімізді хабарлаймыз. Осыған орай қолхатты қоса тіркеп отырмыз.
В соответствии с вашими указаниями мы сегодня дебетовали счет, о котором идет речь.
Сіздің нұсқауыңызға сәйкес біз айтылып отырған шотты бүгін дебеттедік.
Так как мы не получили от вас ответа до 11 марта, мы закрываем наше дело и сдаем в архив.
Біз сізден 11 наурызға дейін жауап алмағандықтан ісімізді жауып, мұрағатқа өткіземіз.
Проверив наши документы (архивы), мы не обнаружили получение вышеуказанной суммы.
Біз құжаттарымызды (мұрағатымызды) тексергенде аталған соманың алынғанын таба алмадық.
Благодарим вас за то, что вы своевременно перевели сумму.
Соманы уақтылы аударғаныңыз үшін сізге алғыс айтамыз.
Получатель настаивает, чтобы вы выплатили сумму как можно скорее.
Алушы соманы мүмкіндігінше тезірек төлеулеріңізді талап етіп отыр.
Просим извинить за причиненное беспокойство. Мы подтверждаем получение вашего перевода от 15 января.
Мазалағанымыз үшін кешірім сұраймыз. Біз 15 қаңтардағы аудармаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Мы просим извинить за задержку в платеже (за то, что мы задержали платеж).
Төлемнің кешіктірілгені үшін (төлемді кідірткеніміз үшін) кешірім сұраймыз.
Благодарим вас за то, что быстро выполнили нашу просьбу.
Біздің өтінішіміздің тез орындалғаны үшін сізге алғыс айтамыз.
Просим, чтобы вы отправили новые инструкции Народному банку.
Жаңа нұсқаулықты Халық банкіне жолдауларыңызды ұсынамыз.
Народный банк настаивает на оплате этой суммы.
Халық банкі осы соманың төленуін талап етуде.
Они настаивают на том, чтобы на документе была поставлена подпись. А также они требуют, чтобы вы перевели эти средства как можно скорее.
Олар құжатқа қол қойылуын талап етуде. Сондай-ақ олар бұл қаражатты мүмкіндігінше тез аударуларыңызды талап етіп отыр.
Этот документ следовало направить на подпись вчера.
Бұл құжатты қол қоюға кеше жіберу керек еді.
Вам нужно было связаться с фирмой немедленно.
Сіз фирмамен дереу байланыс жасауыңыз керек еді.
Им не нужно было отправлять документ на имя управляющего фирмой.
Олардың құжатты фирма басқарушысының атына жолдауының қажеті жоқ еді.
Оплатите хорошим сроком валютирования.
Валюталандырудың жақсы мерзімінде төлеңіз.
Мы договариваемся о хорошем сроке валютирования.
Біз валюталандырудың жақсы мерзімі туралы уағдаласамыз.
Банк сделает все возможное относительно вышеназванной сделки.
Банк аталмыш мәмілеге қатысты мүмкіндіктің бәрін жасайды.
Мы постараемся поступить в соответствии с вашими пожеланиями.
Біз сіздің тілектеріңізге орай әрекет етуге тырысамыз.
К сожалению, ошибочные указания, данные вашим банком, привели к потерям на сумму… долларов США для нас.
Өкінішке қарай, сіздің банк берген қате нұсқаулар бізді … АҚШ доллары сомасында шығасыға ұшыратты.
Просим вас заметить, что мы не нашли в наших книгах вышеназванной суммы. Прилагаем при этом копию нашего счета и просим кредитовать у вас наш счет суммой … и уведомить нас.
Біз сізден өз кітаптарымыздан аталмыш соманы таба алмағанымызға назар аударуыңызды сұраймыз. Бұл орайда өз шотымыздың көшірмесін қоса тіркеп отырмыз және сіздердегі шотымызды … сомамен кредиттеп, бізге хабарлауыңызды сұраймыз.
Мы уже обращались к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода, но он вернул нам наше письмо, не дав ответа по этому вопросу.
Біз аудармаңыздың сомасын қайтаруды сұрап өз клиентімізге өтініш жасадық, бірақ ол бұл мәселе жөнінде жауап бермей, хатымызды өзімізге қайтарды.
Прилагаем документы, покрывающие товар, с которыми просим поступить...
Тауарды өтейтін құжаттарды қоса тіркеп отырмыз, бұл құжаттармен...
- в соответствии с инструкциями нашего банка;
- біздің банкінің нұсқаулықтарына сәйкес;
- согласно полученным инструкциям;
- алынған нұсқаулықтарға орай;
- для того, чтобы получить акцепт;
- акцепт (ризалық);
- бланк заявления.
- өтініш бланкін алу үшін әрекет етулеріңізді сұраймыз.
Мы хотели сообщить вам, что мы уже осуществили платеж по поручению.
Біз сізге тапсырма бойынша төлемнің төленіп те қойғанын хабарлағымыз келеді.
Я хотел бы открыть чековый счет в банке.
Мен банкіде чек кітапшасын ашқым келеді.
Вам необходимо показать какой-либо документ удостоверяющий личность.
Сіздің жеке басыңызды куәландыратын қайсыбір құжат көрсетуіңіз керек.
Я бы хотел снять деньги с чекового счета.
Мен чек кітапшасынан ақша алғым келеді.
Вы хотите, чтобы вам выдали по чеку наличные деньги?
Да, именно так. Как мне сделать это?
Ия, дәл солай. Мен мұны қалай етсем екен?
На этой строке напишите сумму в цифрах.
Мына жолға соманы санмен жазыңыз.
Вам нужно написать сумму прописью.
Сіз соманы жазбаша жазуыңыз керек.
Это пишется на третьей строке.
Бұл үшінші жолға жазылады.
Проведите линию от конца суммы до слова "доллары".
Соманың аяғынан "доллар" деген сөзге дейін сызық жүргізіңіз.
Сделайте прочерк между …, чтобы никто не мог изменить сумму.
Соманы ешкім өзгерте алмауы үшін … арасын сызып тастаңыз.
Вы забыли поставить число и подписать его (бланк) в нижнем правом углу.
Сіз күнін көрсетіп, оның (бланкінің) оң жақтағы төменгі бұрышына қол қоюды ұмытып кетіпсіз.
В строке, где обозначается дата, месяц пишется прописью.
Күні көрсетілетін жерде айы жазбаша жазылады.
Дату проставьте в верхнем правом углу.
Жоғарғы оң жақ бұрышына күнін қойыңыз.
Поставьте свою подпись на обратной стороне бланка.
Бланкінің сыртқы бетіне қолыңызды қойыңыз.
За услуги мы берем два процента.
Қызмет көрсету үшін біз екі пайыз аламыз.
Я потерял чек, что мне теперь делать?
Мен чекті жоғалтып алдым, енді не істеймін?
Вы знаете номера чеков? Скажите номера чеков.
Сіз чектердің нөмірін білесіз бе? Чектің нөмірлерін айтыңыз.
Я их записал.
Мен оларды жазып алғанмын.
Пожалуйста, заполните этот бланк, указав всю эту информацию.
Мынау бланкіні толтырып, барлық осы ақпаратты көрсетіңізші.
Здравствуйте! Я хотел(-а) бы положить деньги на счет.
Сәлеметсіз бе! Менің шотқа ақша салғым келеді.
Дайте, пожалуйста, Вашу сберегательную (депозитную) книжку.
Жинақ (депозиттік) кітапшаңызды беріңізші.
Пять тысяч тенге.
Бес мың теңге.
Мне необходимо снять деньги со счета.
Менің шоттан ақша алуым қажет.
Сто долларов.
Жүз доллар.
У нас выплата производится в тенге.
Бізде төлем теңгемен төленеді.
Я не возражаю.
Мен қарсы емеспін.
На вашем сберегательном счете осталось пятьсот тенге.
Сіздің жинақ шотыңызда бес жүз теңге қалды.
Я хотел(-а) бы положить деньги на депозит. Как это сделать?
Мен депозитке ақша салғым келеді. Мұны қалай ету керек?
Заполните бланк вклада или депозита.
Салым немесе депозит бланкісін толтырыңыз.
Я хотел(-а) бы узнать курс российского рубля в тенге.
Курс обмена составляет 120 тенге за доллар.
Айырбастау бағамы бір доллар үшін 120 теңге.
Курс доллара продолжает падать (расти) по отношению к другим валютам.
Доллардың басқа валюталарға қатысты бағамы түсіп (өсіп) келеді.
Я хотел(-а) бы купить доллары.
Мен доллар сатып алғым келеді.
Двести долларов, если можно, две купюры достоинством сто долларов.
Екі жүз доллар, мүмкін болса, құны жүз долларлық екі купюр берсеңіз.
Вот ваши деньги.
Міне ақшаңыз.
Спасибо.
Рахмет.
* * *Русско-казахский экономический словарь > организация безналичных расчетов
-
10 Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
Нақты (қолма-қол) ақша айналымынан өзгеше түрде қолма-қол ақшасыз айналымның мәні мынада: төлем төлемшінің шотынан коммерциялық банкілердің мекемелеріндегі алушының шотына ақша аудару жолымен төленеді. Кәсіпорындар арасында, әдетте, қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысады. Сөйтіп қолма-қол ақшасыз есеп айырысу – ақшалай есеп айырысу, мұнда төлемдер қолма-қол ақшаның қатысуынсыз ақшалай қаражатты төлемшінің шотынан алушының шотына аудару жолымен төленеді.
В отличие от наличного денежного оборота сущность безналичного денежного оборота состоит в том, что платежи производятся путем перечисления денег со счета плательщика на счет получателя в учреждениях коммерческих банков. Расчеты между предприятиями осуществляются, как правило, в безналичном порядке. Таким образом, безналичные расчеты – это денежные расчеты, при которых платежи осуществляются без участия наличных денег путем перечисления денежных средств со счета плательщика на счет получателя.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу қандай шарттарды сақтағанда жүзеге асырылады?
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу мына шарттар сақталғанда жүзеге асырылады:
Безналичные расчеты осуществляются при соблюдении следующих условий:
- төлемшінің ұсынылған құжатты заңда немесе шартта көзделген реттерде толық немесе ішінара төлеуден бас тартуға құқығы бар;
- плательщик имеет право отказаться от уплаты предъявленного документа полностью или частично в случаях, предусмотренных законом или договором;
- төлемшінің келісімі және оның тапсырмасы болмайынша шоттардан қаражатты есептен шығаруға, әдетте, рұқсат етілмейді;
- без согласия плательщика или его поручения списание средств со счетов, как правило, не допускается;
- төлемдер төлемшінің меншікті қаражатынан, ал кейбір реттерде банк несиесі және өзгедей тартылған қаражат есебінен төленеді;
- платежи осуществляются из собственных средств плательщика, а в отдельных случаях – за счет кредита банка и прочих привлеченных средств;
- қаражат алушының шотына тек төлемшінің шотынан шығарылғаннан кейін ғана есепке алынады;
- средства на счета получателя зачисляются лишь после их списания со счета плательщика;
- төлемші Ұлттық банк әзірлеген және ақша мен ақша құжатының қозғалысын айқындайтын құжат айналымы ережелерін орындайды.
- плательщик выполняет правила документооборота, разработанные Нацбанком и определяющие движение денег и денежных документов.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу кезінде төлем тапсырмаларын, чектерді, аккредитивтерді, инкассоны пайдалануға рұқсат етіле ме?
Допускается ли при безналичных расчетах использование платежных поручений, чеков, аккредитивов, инкассо?
Ия, рұқсат етіледі. Сонымен бірге банкілер жасасылған шарттарға сәйкес төлем талабын қабылдауға құқылы.
Да, допускается. Вместе с тем банки, в соответствии с заключенными договорами, вправе принимать платежные требования.
Банкілерге өсімпұл есептеу және өндіріп алу үшін жауапкершілік жүктеле ме?
Жоқ, жауапкершілік жүктелмейді, өйткені жеткізілген өнімнің ақысы уақытылы төленбегенде жеткізуші мен алушы (төлемші) арасында жасасылған шартта көзделген тәртіппен сатып алушы (төлемші) өсімпұл төлейтін болып белгіленген.
Нет, не несут ответственность, поскольку установлено, что при несвоевременной оплате поставленной продукции покупатель (плательщик) уплачивает пеню в порядке, предусмотренном в договоре между поставщиком и получателем (плательщиком).
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бәрі банк арқылы кәсіпорынның (шот иесінің) қаражат аударуға билігінің белгіленген стандарттарына сәйкес ресімделген есеп айырысу құжаттарының негізінде жүргізіледі.
Все безналичные расчеты производятся через банк на основании расчетных документов, которые предоставляют оформленные в соответствии с установленными стандартами распоряжения предприятия (владельца счета) на перечисление средств.
Есеп айырысу құжаттарында мынадай деректемелер болуға тиіс:
Расчетные документы должны содержать следующие реквизиты:
- есеп айырысу құжатының атауы;
- наименование расчетного документа;
- құжаттың нөмірі, оның көшірмесі жасалған күн, ай, жыл;
- номер документа, число, месяц, год его выписки;
- банкінің атауы, оның СТТН-і (салық төлеушінің тіркеу нөмірі);
- наименование банка, его РНН (регистрационный номер налогоплательщика);
- төлемшінің атауы, оның СТТН-і, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование плательщика, его РНН, номер его счета в банке;
- қаражат алушының атауы, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование получателя средств, номер его счета в банке;
- алушы банкісінің атауы, оның СТТН-і;
- наименование банка получателя, его РНН;
- қаражат алушы шотының нөмірі, оның СТТН-і;
- номер счета получателя средств, его РНН;
- мәтіндік атаумен де, кодтық таңбаланумен де көрсетілуі мүмкін төлемнің міндет-мақсаты (чекте көрсетілмейді);
- назначение платежа (в чеке не указывается), которое может быть указано как текстовым наименованием, так и кодовым обозначением;
- цифрмен және жазбаша таңбаланған төлем сомасы;
- сумма платежа, обозначенная цифрами и прописью;
- қойылған қолдар мен басылған мөр бедері.
- подписи и оттиск печати.
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, қалай болмақ?
Как быть, если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица?
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, банк есеп айырысу құжаттарын, қойылған бір қол болса болды, басылған мөр бедері жоқтығына қарамай қабылдай береді.
Если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица, банк принимает расчетные документы при наличии одной подписи и при отсутствии оттиска печати.
Төлемшінің шотынан қара-жат қандай құжаттардың негізінде есептен шығарылады?
На основании какого документа производится списание средств со счета плательщика?
Төлемшінің шотынан қаражат тек есеп айырысу құжатының бірінші данасы негізінде ғана есептен шығарады.
Списание средств со счета плательщика производится только на основании первого экземпляра расчетного документа.
Банк шоттан ақшалай қаражатты есептен шығару кезектілігін белгілеу кезінде нені басшылыққа алады?
Чем руководствуется банк при установлении очередности списания денежных средств со счета?
Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру барысында банк төлем төлеудің заңнамада белгіленген кезектілігін сақтауға міндетті. Шотта ақшалай қаражат жетіспегенде барлық ұсынылған талаптарды қанағаттандыру үшін ҚР Азаматтық кодексінің “Клиенттің ақшасын алу кезектілігі” деген 742-бабында көзделген кезектілікпен есептен шығарылады.
В процессе осуществления расчетных операций банк обязан соблюдать установленную законодательством очередность платежей. При недостаточности денежных средств на счете для удовлетворения всех предъявленных требований списание осуществляется в очередности, предусмотренной ст. 742 Гражданского Кодекса РК “Очередность изъятия денег клиента”
Төлемші мен қаражатты алушы арасындағы есеп айырысу жөніндегі өзара шағым-талаптар қалай қаралады?
Как рассматриваются взаимные претензии по расчетам между плательщиком и получателем средств?
Оларды тараптар несие ұйымдарының, яғни банкілердің қатысуынсыз сот арқылы қарайды.
Они рассматриваются сторонами без участия кредитных организаций, т.е. банков через суд.
Мен сіздің банкіде шот ашқым келеді.
Я хотел бы открыть счет в вашем банке.
Біздің банкіде сіз:
В нашем банке вы можете открыть:
- теңгемен ағымдағы шот;
- текущий счет в тенге;
- шетел валютасымен ағымдағы шот;
- текущий счет в иностранной валюте;
- транзиттік шот;
- транзитный счет;
- депозиттік шот;
- депозитный счет;
- карточкалық шот аша аласыз.
- карточный счет.
Мен басқа шотқа ақша аударғым келеді.
Я хотел бы перечислить деньги на другой счет.
Төлем құжатын (тапсырмасын) ресімдеңізші.
Оформите, пожалуйста, платежный документ (поручение).
Ия, құжат дұрыс толтырылыпты. Бірақ сіздің шотта талап етіліп отырған сома жоқ қой.
Да, документ заполнен верно. Но на вашем счете нет требуемой суммы.
Сіздің төлем тапсырмасын қайта ресімдеуіңізге тура келеді. Сіз жиырма бес мың теңге шегіндегі соманы аудара аласыз.
Вам придется переоформить платежное поручение. Вы можете перечислить сумму в пределах двадцати пяти тысяч тенге.
Вы можете снять со счета сто тысяч тенге.
Рахмет.
Спасибо.
Сізге әрқашан да қызмет етуге дайынбыз.
Всегда к вашим услугам.
Біздің поштамен кері қайтарылатын тапсырмамызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение нашего поручения с обратной почтой.
Сіздің төлем тапсырмаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего платежного поручения.
Біздің құжаттарымызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение наших документов.
Біздің банк сіздің құжаттарыңыздың алынғанын қуаттайды.
Наш банк подтверждает получение ваших документов.
Сіздің авиапошталық тапсырмаңызды негізгі телекспен қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите ваше авиапочтовое поручение ключевым телексом.
Сіздің 2007 ж. 14 мамырдағы дебет-авизоңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего дебет-авизо от 14 мая 2007 г.
Біз 15 сәуірдегі өз төлемдерімізді қуаттадық.
Мы подтвердили свой платеж 15 апреля.
Біз олардың хабарламасын 10 маусымда алдық.
Мы получили их извещение 10 июня.
Біз сіздің шотты 27 наурызда дебеттедік.
Мы дебетовали ваш счет 27 марта.
Біз сіздің тапсырмаңызды төленбеген күйі қайтарамыз.
Мы возвращаем ваше поручение неоплаченным.
Біз сізге төлемді төлемегенімізді хабарламақшымыз.
Мы хотели сообщить вам о том, что платеж мы не осуществили.
Біз төлемді төлей алмаймыз.
Осуществить платеж мы не можем.
Аталған соманы біздің шотқа аударыңызшы.
Пожалуйста, переведите вышеназванную сумму на наш счет.
Сіздің шотқа 200 мың теңге соманы 2007 ж. 30 қаңтарда аудардық.
Сумма в 200 тысяч тенге была переведена на ваш счет 30 января 2007 г.
Аталған сома бенефициардың шотына аударылып та қойды.
Вышеназванная сумма была уже переведена на счет бенефициара.
Олар төлем келесі аптада төленеді деп күтуде.
Они ожидают, что платеж будет осуществлен на следующей неделе.
Біз сіздің мына өзгерістерді ескеруіңізді қалар едік.
Мы хотели бы, чтобы вы приняли во внимание следующие изменения.
Біз сізге 58 мың теңге 35 тиын соманың орнын толтырдық.
Мы сегодня возместили вам сумму в 58 тысяч тенге 35 тиын.
Біз сізден қайтарылған аталмыш соманы әлі алғанымыз жоқ.
Мы еще не получили возврата вышеназванной суммы от вас.
Біз өз клиентімізге өтем ретінде 500 теңге төлем төледік.
Мы осуществили выплату 500 тенге в качестве возмещения нашему клиенту.
Бұл сома төленген.
Эта сумма оплачена.
Бұл сома әлі төленген жоқ.
Эта сумма еще не оплачена.
Бұл сома төленуге тиіс.
Эта сумма должна быть оплачена.
135 000 теңгені біздің шотқа телеграф арқылы аударыңыз.
Переведите 135 000 тенге на наш счет по телеграфу.
Біз сіздің 17 қарашадағы төлем тапсырмаңызға жүгінеміз.
Мы ссылаемся на ваше платежное поручение от 17 ноября.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валютаның аты көрсетілмей қалып қойыпты.
В вашем платежном поручении пропущено наименование валюты.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валюталандырылған күн көрсетілмей қалыпты.
В вашем платежном поручении пропущена дата валютирования.
Біз төлемді қандай валютамен төлей алатынымызды білмейміз.
Мы не знаем в какой валюте мы можем произвести платеж.
Төлем наурызда төленуі мүмкін.
Платеж может быть осуществлен в марте.
Бізге валюталандыру күнін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите нам дату валютирования.
Біз өзіміздің төлем нұсқаулығымызды қуаттаймыз.
Мы подтверждаем наши платежные инструкции.
Алушының мекенжайын қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите адрес получателя.
Төлемді қандай валютамен төлеу керек екенін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите, в какой валюте следует произвести платеж.
Сіз төлемді Халық банкі арқылы төлей аласыз.
Вы можете осуществить платеж через Народный Банк.
Сіздің төлем тапсырмаңызды таба алуымыз үшін бізге қосымша ақпарат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам дополнительную информацию для того, чтобы мы смогли обнаружить ваше платежное поручение.
Төлем тапсырмасында төлеу тәсілін көрсетіңіз.
Способ оплаты укажите в платежном поручении.
Эмитент-банк пен төлемші-банк шоттарды бір-бірінде ұстайды.
Банк-эмитент и банк-плательщик держат счета друг у друга.
Бенефициар қаражатты ала алуы үшін эмитент-банк төлемші-банкіге төлем тапсырмасын жолдайды.
Банк-эмитент направляет банку-плательщику платежное поручение для того, чтобы бенефициар мог получить средства.
Аударманы алушы аударма сомасын алудан бас тартты.
Получатель перевода отказался получить сумму перевода.
Сіздің авизода алушының көрсетілген атауы бұрмаланған.
Наименование получателя, указанное в вашем авизо, искажено.
Бізге атауы түзетілген құжат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам документ с исправленным наименованием.
Төлем тапсырмасының сомасы сіздің клиенттің шотына кредиттеліп қойған.
Сумма платежного поручения уже кредитована счету вашего клиента.
Клиентіңізден алғанын растауын өтініңіз.
Обратитесь к вашему клиенту с просьбой подтвердить получение.
Өкінішке қарай, сіздің аударма әлі алынған жоқ.
К сожалению, ваш перевод еще не получен.
Сіздің төлемге қатысты құжаттарыңыз төлемші-банкіге жіберілді.
Ваши документы, относящиеся к платежам, были отосланы банку-плательщику.
Төлемді бізден шығын өндіріп алмай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не взимая расходов с нас.
Төлемді біздің шотқа шығысқа жатқызбай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не отнеся расходы на наш счет.
Төлемді сіздегі біздің шотта дебеттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, дебетуя у вас наш счет.
Төлемді бенефициардың сіздегі шотында кредиттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, кредитуя счет бенефициара у вас.
Бізге төлем тапсырмаңыздың күні мен нөмірін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату и номер вашего платежного поручения.
Бізге бенефициардың есімін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам имя бенефициара.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда қашан кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, когда сумма 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда неліктен кешіктіріліп кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, почему сумма в 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету с задержкой.
Біздің шығынымыз болып табылатын сома біздің шотқа кредиттелді.
Сумма, представляющая наши расходы, была кредитована нашему счету.
Аккредетив бойынша өтелген сома біздің банкінің шотына жазылды.
Сумма, представляющая покрытие по аккредитиву, была записана на счет нашего банка.
Біздің клиент бізбен байланыс жасап, аударманы әлі алмағанын хабарлады.
Наш клиент связался с нами и сообщил, что он еще не получил перевод.
Егер сұрақтарыңыз болса, бізбен байланыс жасағайсыз.
Если у вас будут вопросы, пожалуйста, свяжитесь с нами.
Біз сіздің аудармаңыздың сомасын қайтаруын өтініп, клиентімізбен хабарластық та.
Мы уже обратились к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода.
Біз сіздің корреспондент-банкіңізбен байланыс жасадық, одан жауап күтіп отырмыз. Жауап алған бойда сізге дереу хабарлаймыз.
Мы связались с вашим банком-корреспондентом и ждем от него ответа. Когда получим ответ мы немедленно известим вас.
Біз сіздің … нөмірлі шотыңызды кредиттедік.
Мы кредитовали ваш счет за номером …
Шығынды шегеріп тастап төлеңізші.
Пожалуйста, платите за вычетом расходов.
Төлемнің қашан төленгенін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату, когда был осуществлен платеж.
Бізге өз референсіңіздің нөмірін көрсетіңізші.
Пожалуйста, укажите нам номер вашего референса.
Бізге бенефициардың толық мекенжайын беріңізші.
Пожалуйста, дайте нам полный адрес бенефициара.
Біз Сәлім мырзаға 60000 тенге төлегенімізді хабарлаймыз. Осыған орай қолхатты қоса тіркеп отырмыз.
Сообщаем, что мы заплатили 60000 тенге господину Салиму. При сем прилагаем расписку.
Сіздің нұсқауыңызға сәйкес біз айтылып отырған шотты бүгін дебеттедік.
В соответствии с вашими указаниями мы сегодня дебетовали счет, о котором идет речь.
Біз сізден 11 наурызға дейін жауап алмағандықтан ісімізді жауып, мұрағатқа өткіземіз.
Так как мы не получили от вас ответа до 11 марта, мы закрываем наше дело и сдаем в архив.
Біз құжаттарымызды (мұрағатымызды) тексергенде аталған соманың алынғанын таба алмадық.
Проверив наши документы (архивы), мы не обнаружили получение вышеуказанной суммы.
Соманы уақтылы аударғаныңыз үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что вы своевременно перевели сумму.
Алушы соманы мүмкіндігінше тезірек төлеулеріңізді талап етіп отыр.
Получатель настаивает, чтобы вы выплатили сумму как можно скорее.
Мазалағанымыз үшін кешірім сұраймыз. Біз 15 қаңтардағы аудармаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Просим извинить за причиненное беспокойство. Мы подтверждаем получение вашего перевода от 15 января.
Төлемнің кешіктірілгені үшін (төлемді кідірткеніміз үшін) кешірім сұраймыз.
Мы просим извинить за задержку в платеже (за то, что мы задержали платеж).
Біздің өтінішіміздің тез орындалғаны үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что быстро выполнили нашу просьбу.
Жаңа нұсқаулықты Халық банкіне жолдауларыңызды ұсынамыз.
Просим, чтобы вы отправили новые инструкции Народному банку.
Халық банкі осы соманың төленуін талап етуде.
Народный банк настаивает на оплате этой суммы.
Олар құжатқа қол қойылуын талап етуде. Сондай-ақ олар бұл қаражатты мүмкіндігінше тез аударуларыңызды талап етіп отыр.
Они настаивают на том, чтобы на документе была поставлена подпись. А также они требуют, чтобы вы перевели эти средства как можно скорее.
Бұл құжатты қол қоюға кеше жіберу керек еді.
Этот документ следовало направить на подпись вчера.
Сіз фирмамен дереу байланыс жасауыңыз керек еді.
Вам нужно было связаться с фирмой немедленно.
Олардың құжатты фирма басқарушысының атына жолдауының қажеті жоқ еді.
Им не нужно было отправлять документ на имя управляющего фирмой.
Валюталандырудың жақсы мерзімінде төлеңіз.
Оплатите хорошим сроком валютирования.
Біз валюталандырудың жақсы мерзімі туралы уағдаласамыз.
Мы договариваемся о хорошем сроке валютирования.
Банк аталмыш мәмілеге қатысты мүмкіндіктің бәрін жасайды.
Банк сделает все возможное относительно вышеназванной сделки.
Біз сіздің тілектеріңізге орай әрекет етуге тырысамыз.
Мы постараемся поступить в соответствии с вашими пожеланиями.
Өкінішке қарай, сіздің банк берген қате нұсқаулар бізді … АҚШ доллары сомасында шығасыға ұшыратты.
К сожалению, ошибочные указания, данные вашим банком, привели к потерям на сумму… долларов США для нас.
Біз сізден өз кітаптарымыздан аталмыш соманы таба алмағанымызға назар аударуыңызды сұраймыз. Бұл орайда өз шотымыздың көшірмесін қоса тіркеп отырмыз және сіздердегі шотымызды … сомамен кредиттеп, бізге хабарлауыңызды сұраймыз.
Просим вас заметить, что мы не нашли в наших книгах вышеназванной суммы. Прилагаем при этом копию нашего счета и просим кредитовать у вас наш счет суммой … и уведомить нас.
Біз аудармаңыздың сомасын қайтаруды сұрап өз клиентімізге өтініш жасадық, бірақ ол бұл мәселе жөнінде жауап бермей, хатымызды өзімізге қайтарды.
Мы уже обращались к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода, но он вернул нам наше письмо, не дав ответа по этому вопросу.
Тауарды өтейтін құжаттарды қоса тіркеп отырмыз, бұл құжаттармен...
Прилагаем документы, покрывающие товар, с которыми просим поступить...
- біздің банкінің нұсқаулықтарына сәйкес;
- в соответствии с инструкциями нашего банка;
- алынған нұсқаулықтарға орай;
- согласно полученным инструкциям;
- акцепт (ризалық);
- для того, чтобы получить акцепт;
- өтініш бланкін алу үшін әрекет етулеріңізді сұраймыз.
- бланк заявления.
Біз сізге тапсырма бойынша төлемнің төленіп те қойғанын хабарлағымыз келеді.
Мы хотели сообщить вам, что мы уже осуществили платеж по поручению.
Мен банкіде чек кітапшасын ашқым келеді.
Я хотел бы открыть чековый счет в банке.
Сіздің жеке басыңызды куәландыратын қайсыбір құжат көрсетуіңіз керек.
Вам необходимо показать какой-либо документ удостоверяющий личность.
Мен чек кітапшасынан ақша алғым келеді.
Я бы хотел снять деньги с чекового счета.
Вы хотите, чтобы вам выдали по чеку наличные деньги?
Ия, дәл солай. Мен мұны қалай етсем екен?
Да, именно так. Как мне сделать это?
Мына жолға соманы санмен жазыңыз.
На этой строке напишите сумму в цифрах.
Сіз соманы жазбаша жазуыңыз керек.
Вам нужно написать сумму прописью.
Бұл үшінші жолға жазылады.
Это пишется на третьей строке.
Соманың аяғынан “доллар” деген сөзге дейін сызық жүргізіңіз.
Проведите линию от конца суммы до слова “доллары”.
Соманы ешкім өзгерте алмауы үшін … арасын сызып тастаңыз.
Сделайте прочерк между …, чтобы никто не мог изменить сумму.
Сіз күнін көрсетіп, оның (бланкінің) оң жақтағы төменгі бұрышына қол қоюды ұмытып кетіпсіз.
Вы забыли поставить число и подписать его (бланк) в нижнем правом углу.
Күні көрсетілетін жерде айы жазбаша жазылады.
В строке, где обозначается дата, месяц пишется прописью.
Жоғарғы оң жақ бұрышына күнін қойыңыз.
Дату проставьте в верхнем правом углу.
Бланкінің сыртқы бетіне қолыңызды қойыңыз.
Поставьте свою подпись на обратной стороне бланка.
Қызмет көрсету үшін біз екі пайыз аламыз.
За услуги мы берем два процента.
Мен чекті жоғалтып алдым, енді не істеймін?
Я потерял чек, что мне теперь делать?
Сіз чектердің нөмірін білесіз бе? Чектің нөмірлерін айтыңыз.
Вы знаете номера чеков? Скажите номера чеков.
Мен оларды жазып алғанмын.
Я их записал.
Мынау бланкіні толтырып, барлық осы ақпаратты көрсетіңізші.
Пожалуйста, заполните этот бланк, указав всю эту информацию.
Сәлеметсіз бе! Менің шотқа ақша салғым келеді.
Здравствуйте! Я хотел(-а) бы положить деньги на счет.
Жинақ (депозиттік) кітапшаңызды беріңізші.
Дайте, пожалуйста, Вашу сберегательную (депозитную) книжку.
Бес мың теңге.
Пять тысяч тенге.
Менің шоттан ақша алуым қажет.
Мне необходимо снять деньги со счета.
Жүз доллар.
Сто долларов.
Бізде төлем теңгемен төленеді.
У нас выплата производится в тенге.
Мен қарсы емеспін.
Я не возражаю.
Сіздің жинақ шотыңызда бес жүз теңге қалды.
На вашем сберегательном счете осталось пятьсот тенге.
Мен депозитке ақша салғым келеді. Мұны қалай ету керек?
Я хотел(-а) бы положить деньги на депозит. Как это сделать?
Салым немесе депозит бланкісін толтырыңыз.
Заполните бланк вклада или депозита.
Я хотел(-а) бы узнать курс российского рубля в тенге.
Айырбастау бағамы бір доллар үшін 120 теңге.
Курс обмена составляет 120 тенге за доллар.
Доллардың басқа валюталарға қатысты бағамы түсіп (өсіп) келеді.
Курс доллара продолжает падать (расти) по отношению к другим валютам.
Мен доллар сатып алғым келеді.
Я хотел(-а) бы купить доллары.
Екі жүз доллар, мүмкін болса, құны жүз долларлық екі купюр берсеңіз.
Двести долларов, если можно, две купюры достоинством сто долларов.
Міне ақшаңыз.
Вот ваши деньги.
Рахмет.
Спасибо.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
-
11 владеть
1. несов.кем-чем; прям., перен.эйә булыу, эйә булып тороу, хужа булыу, хужа булып тороу2. несов.кем-чемуправлятьбиләү, биләп тороу, ҡулында тотоу3. несов. перен.буйһондороп тотоу, ҡулында тотоу4. несов. перен.охватывать – о мыслях, чувствахбиләп (солғап) алыу5. несов. чемуметь обращатьсяэш итеү, эш итә белеү6. несов.уметь пользоваться, быть мастеромбелеү, файҙалана белеү, оҫта булыу7. несов. чемйөрөтә алыу, эшләтә алыу, хәрәкәт иттерә алыувладеть пером — оҫта яҙа белеү, ҡәләм тибрәтә алыу
владеть собой — үҙеңде тота белеү, һалҡын ҡанлы булыу
-
12 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
13 Активные операции коммерческого банка
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
- кредитные (ссудные);
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- инвестиционные;
- инвестициялық операциялар;
- гарантийные;
- кепілдікті операциялар;
- комиссионные;
- комиссиялық операциялар;
- операции с ценными бумагами.
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
- учредительные документы;
- құрылтай құжаттары;
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- кредитные договоры с другими банками;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- договор залога или поручительства;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банк имеет право выступать в качестве:
Банкілер:
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық компания;
- инвестиционного фонда.
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
К операциям с ценными бумагами относятся:
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- учетные и переучетные операции;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
операции по протесту векселей;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по продаже векселей на аукционе.
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
Операции с иностранной валютой включают:
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- осуществление международных расчетов.
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін "жабық" нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Русско-казахский экономический словарь > Активные операции коммерческого банка
-
14 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
15 баш
1. голова;уйдун башы голова коровы;өз башындагы төөнү көрбөгөн киши бирөөнүн башындагы чөптү керөт погов. на своей голове верблюда не видит, на чужой голове былинку видит;башым ооруйт у меня голова болит;чоң баш большеголовый;башын карап бер- поискать у кого-л. в голове;башың аман болсо - болгону будешь жив - и довольно (больше ничего не нужно);аксакал болсоң сый көрүп, алдыңда койдун башын же фольк. так как ты старейшина, будь в почёте, кушай голову, что перед тобой (варёная овечья, реже козья, голова без нижней челюсти и языка считается, за исключением некоторых мест на юге, лакомым угощением, а потому подаётся почётному гостю);баш тарт-1) подать (гостю) голову;баш тартпаса, мал сойбогондой болот этн. если не подать (гостю) голову, то это равносильно тому, что (для него) животное (овцу, козу) не резали (в прежнее время это могло служить выражением неуважения к гостю и вести к обиде);2) с исх. п., перен. уклоняться, отлынивать от чего-л.;башка чап- хлестнуть (плетью) по голове;башка чапкандай1) будто по голове хлестнули;2) перен. как ошпаренный;башка чапкандай кайра тартты он, как ошпаренный, отскочил назад;2. верхняя часть чего-л., головка, верхушка; вершина;чөптүн башы верхушка, головка растения;ал чөп башын сындырып да койгон жок он даже верхушку травы не сломил; он палец о палец не ударил;тоонун башы вершина горы;бийик тоону көремүн десең, башына чыкпа погов. если хочешь посмотреть высокую гору, то на вершину её не всходи;3. колос;баш сал- или баш ал- колоситься;арпа баш салды ячмень заколосился;эгин баш алып калган кез время, когда заколосились посевы;жел баш пустой колос;4. человек, душа (при счёте людей);мал-башы менен качкан бежали со всеми своими людьми и скотом;алты баш шесть душ, шесть человек;Зарылдын үй ичи төрт баш киши эле семья Зарыл состояла из четырёх человек;баары төрт баш жан всего их четыре человека;баштык ичпейт, баш ичет погов. ест не мешок, а человек (судить нужно не по количеству пищи, а по количеству людей);мал берди кудай, башым аз, жалгыз балам Бокмурун фольк. бог дал (мне) скот, (но) детей мало, единственный сын мой Бокмурун;5. изголовье;башымда у меня в головах, в изголовье;6. начало;суунун башы начало, исток реки;жыл башы начало года;октябрдин башында в начале октября;башта сначала, раньше, прежде;ушу баштан начиная с этого момента;баштан-аяк с начала до конца;баш-аягы жыйырма күн жол басышты всего они были в пути двадцать дней;баш-аягы жок аңгеме рассказ без начала и конца (бессвязный, беспорядочный);башы-кашынан беркисин толук билишет они знают о нём (об этом) всё с самого начала;башы-кашында бирге бол-гон экенсиз вы, оказывается, были при этом (или участвовали в этом) с самого начала;7. конец; кончик;көчөүн тиги башынан бул башына с одного конца улицы до другого;үч колунун башы менен туураган эттен эки алды кончиками трёх пальцев он дважды взял нарезанное мясо;темирдин эки башы да ысык погов. у железа оба конца горячи; палка о двух концах;8. глава, начальник, предводителъ, старший;жүз башы ист. сотник, аульный старшина;элүү башы ист. пятидесятник;он башы ист. десятник;миң башы ист. (выборная должность)1) тысяцкий;2) южн. волостной управитель;кербен башы ист.1) старший в караване, начальник каравана, хозяин каравана;2) маклер по найму верблюдов;айылдын башы ист. человек, пользовавшийся в ауле авторитетом и влиянием;баш көтөрөр (или баш көтөргөн) адам знатный человек;карагай башы см. карагай 2;баш бол- возглавлять;баш болуп во главе;Кусейин баш болуп, беш киши келди пришло пять человек во главе с Хусеином;баш кылып1) сделав главным;2) во главе с..., начиная с...;ак олпокту баш кылып, кийимдин баарын чечели фольк. снимем с себя всю одежду, начиная с белого олпок'а (см.);9. главный;баш ат ист. лучший из коней, которых давали в дар или в уплату штрафа или в счёт калыма;карындашыңдын баш атына өзүмдүн көк кашка күлүгүмдү ал в качестве главной части калыма за твою младшую сестру возьми моего серого лысого скакуна;баш сүйлөм грам. главное предложение;10. первый, высший (по чину, по социальному положению);чайды баш ылдый сун чай подавай по нисходящей линии (начиная с более почётного гостя);11. штука (при счёте некоторых предметов);үч баш пыяз три головки лука;элүү тогуз баш боз үйү бар есть у него юрта в пятьдесят девять унин;эт баш ирон. большая (но неумная) голова, голова с мозгами, башка;ал эт баш кайда жүрөт? где носит эту башку?бор баш зоол.1) большой серый сорокопут;2) лунь;боз баш название хищной птицы;боз баш катын разбитная бабёнка;боз баш балдар молодые ребята, зелёная молодёжь;башы асоо (о коне) строгий (не даёт надеть узду); строптивый;баш териге баш тери каптап койгондой как две капли воды (похожи), вылитый;башка чык- сесть кому-л. на голову; взять верх;тез келбесең, душманың башыңа чыгып баратат если ты скоро не явишься, то враг твой уже берёт верх над тобой;башы (-м, -ң и т.д.) чыкпады с предшеств. исх. п. он (я, ты и т.д.) был целиком занят чем-л.; он (я, ты и т. д) ни на минуту не освобождался от чего-л.;баштан ашкан убара погов. хлопот полон рот;өз башы менен (он) самостоятельно, по своей воле;баш-көз бол- присматривать за кем-чем-л., стеречь кого-что-л.;башма-баш баш на баш, голову на голову (напр. менять);башма-баш саттым я обменял без доплаты;баш көтөрбөй непрерывно, упорно;баш көтөрбөй оку- учиться упорно, неустанно;баш көтөрбөй ич- предаваться беспробудному пьянству, пить запоем;баштан өткөр- или баштан кечир- переживать;бул иш башынан өткөн это для него не ново;башы ачык1) то, в отношении чего не может быть споров, выяснений, уточнений; то, что бесспорно;бул иштин башын ачыш керек это дело нужно выяснить, уточнить;башы ачык акыл калбады фольк. не осталось никого, кто бы не знал;2) непричастный;3) свободный (никому не принадлежащий);башын ач- этн. открыть голову (т.е. узаконить возможность выйти замуж за другого, напр. вдове или просватанной девице);башын ачкыла десем, Аалыбай старчы кызымын башын ачпайт я просил открыть голову моей дочери, но аульный старшина Аалыбай не открывает;баш ачуу этн. открывание головы (обряд, связанный с разрешением вдове или просватанной девице или разведённой выйти замуж за другого; это разрешение даётся старшими родственниками покойного мужа или жениха);башын ачтыр- понуд. от башын ач-;зайыбың Бегайымдын башын ачтырып жиберүүгө да мен себепкер болгомун я был причиной того, что твою жену заставили отказаться от тебя;кыздын башын ачтырууга чейин чара колдонушту были приняты меры вплоть до освобождения невесты от обручения;башын байла- лишить кого-л. своей воли, сделать несвободным;башы байланган лишённый собственной воли (раб, пленный или, в старом быту, просватанная девица);кыздын башын байлагыла, куда болуп просватайте девицу, определите её (лишив других женихов возможности претендовать на нее);башы байланган зависимый, закабалённый;байга башы байланган жакыр бедняк, находившийся в кабале у бая;башы байланган ат лошадь, которой хозяин уже не распоряжается (напр. захвачена при набеге, оставлена за долги и т.п.);баш байлап решительно, энергично;башты байлап, ишке кириштик мы энергично взялись за дело;башы байлалуу см. байлалуу;башы менен или баш-оту менен целиком, полностью;башы менен сат- продать целиком, оптом (а не частями);башы менен бердим или баш-оту менен бердим я отдал в полную собственность;эгер эмдиги жылы да тааныбасаң - балаң баш-оту менен меники (из сказки) если ты и на будущий год не узнаешь (его), то сын твой будет моим собственным;сага баш-отум менен кул болоюн (из сказки) я стану полностью твоим рабом;...нын башы разное, всякое такое;ар кызыктын башы бар фольк. есть там интересные разные разности;бир топ сөздүн башы целый короб разных разговоров;майда сөздөрдүн башы разговоры с всяких мелочах;...башын жеген (о возрасте)...с хвостиком;ал элүүнүн башын жеген ему пятьдесят с хвостиком;кара баш только с притяж. аффиксами: кара башыңа тебе самому, на тебя одного;кара башым только я сам, я один;кара башына ему самому, только ему;сенден кара башымды да аябаймын для тебя я и головы своей не пожалею;кара башыңды жегир! ух ты, негодник!;башын жебей, оңорбу! (если он так поступит, то) ему несдобровать!;башы-көтү кылып таштаптыр груб. он перевернул всё вверх дном;улуу башыбызды кичүү кылып, алдыңызга келдик мы явились к вам со смиренной просьбой; баш (-ым, -ың, -ы и т.д.) менен в таком-то возрасте или при таком-то положении (мне, тебе, ему и т.д.) прилично;колго түшкөн карышкырды эркек башың менен куткарып жибергениң уят эмеспи? разве тебе, мужчине, не стыдно, что ты упустил пойманного волка?сакалдуу башың менен ушундай да иш кыласыңбы? как тебе, бородачу, не стыдно так поступать?мен аял башым менен... я вот женщина и то...; даже вот я, женщина,...;баш сала кир- войти без разрешения и целиком отдаться на милость (напр. на суд людей);башынан чыгарган это он выдумал (это неправда);баш айландыргыч нерсе головоломка;очок башы место у очага;очок башында тамак жасашып жүрөт1) она у очага готовит пищу;2) она находится в услужении;бир-бирине баш бербей ни в чём не уступая друг другу, не идя ни на какое примирение;баш кош-1) объединяться;2) оказывать поддержку;3) стать супругами (пожениться, выйти замуж);баш кошуп, оокат кылалы давай поженимся и будем жить (вместе);баш кошкондук сплочённость, единодушие;баш кой или баш ий- или баш ур-1) подчиняться, покоряться; склонять голову;Акунхандын алдына Семетей турду баш уруп фольк. перед Акунханом Семетей стоял покорно;карылыкка баш койдуңузбу? вы сдавать (стареть) стали?2) отдать себя целиком;эл учүн өлүмгө баш койбодукпу? разве мы не решили пожертвовать жизнью за народ?башка кел- свалиться на голову, случиться неожиданно;башка келгенди көз көрөр погов. что на голову свалится, то глаз увидит; поживём - увидим;башына зарыл иш түштү у него случилось неотложное дело;баш-аягына карабай очертя голову;баш-аягына карабастан качкан бежал без оглядки;баш-аягы или груб. башы-көтү шиворот-навыворот;сен баарын баш-аягы (или башы-көтү) кылдың ты всё сделал шиворот-навыворот;башы-көзүнө карабай сабады он бил нещадно; он бил, не разбирая где голова и где глаза;баш-терисинен эле көрүнүп турат го да его и так видно, да его внешний вид говорит сам за себя;катын башын эр кылып, жеңекең салды чоң жаңжал фольк. тётушка (см. жеңе), как мужчина, учинила большое побоище;баш буучу сев. разг. паспорт;ак баш то же, что акбаш;баш бак- см. бак- IV;башы батпай, багалчагы сыйбай см. багалчак;жабык баш то же, что жабыкбаш;как баш см. как III;өз башын ала кач- см. кач-;баш чалгыч см. чалгыч 1;устү-баш см. үст;баш-аягын тарт- см. тарт-;чил баш см. чил;баш таң-, баш таңуу см. таң- VI;баш ыргытуу см. ыргытуу. -
16 Коммерциялық банкілердің қызметі
Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?
Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:
Основополагающими принципами банковской деятельности являются:
- нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;
- работа в пределах реально имеющихся ресурсов;
- экономикалық дербестік;
- экономическая самостоятельность;
- банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;
- взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;
- мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.
- экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.
Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.
Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.
Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.
Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.
Экономикалық дербестік:
Экономическая самостоятельность предполагает:
- банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;
- свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;
- банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;
- свободный выбор клиентов и вкладчиков;
- банк табысын еркін билеуді көздейді.
- свободное распоряжение доходами банка.
Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.
Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.
Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?
Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?
Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.
Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкілердің қызметі
-
17 Деятельность коммерческих банков
Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?
Основополагающими принципами банковской деятельности являются:
Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:
- работа в пределах реально имеющихся ресурсов;
- нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;
- экономическая самостоятельность;
- экономикалық дербестік;
- взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;
- банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;
- экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.
- мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.
Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.
Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.
Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.
Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.
Экономическая самостоятельность предполагает:
Экономикалық дербестік:
- свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;
- банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;
- свободный выбор клиентов и вкладчиков;
- банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;
- свободное распоряжение доходами банка.
- банк табысын еркін билеуді көздейді.
Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.
Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.
Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?
Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?
Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.
Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.
Русско-казахский экономический словарь > Деятельность коммерческих банков
-
18 Коммерциялық банкілердің қызметі
Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?
Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:
Основополагающими принципами банковской деятельности являются:
- нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;
- работа в пределах реально имеющихся ресурсов;
- экономикалық дербестік;
- экономическая самостоятельность;
- банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;
- взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;
- мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.
- экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.
Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.
Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.
Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.
Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.
Экономикалық дербестік:
Экономическая самостоятельность предполагает:
- банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;
- свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;
- банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;
- свободный выбор клиентов и вкладчиков;
- банк табысын еркін билеуді көздейді.
- свободное распоряжение доходами банка.
Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.
Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.
Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?
Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?
Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.
Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкілердің қызметі
-
19 завлечь
1. сов. кого-чтоәүрәтеп, хәйлә менән (көсләп ҡыҙыҡтырып, алдап) алып китеү2. сов. кого-чтоперен.сильно заинтересовать, увлечькүңелен биләү, ҡыҙыҡтырыу, мауыҡтырыу -
20 оковать
1. сов. что, чемкөпләү, ҡаплаутимер йәки ҡалай менән2. сов. что, чемуст.сырмау, сырмап бәйләү3. сов. что, чемперен.биләү, солғау, биләп (солғап) алыу4. сов. что, чемперен.ҡаплап алыутуңдырып
См. также в других словарях:
билікті — сын. Қолында билік бар. Б и л і к т і әміршіге лайық, құрметпен, түземді әскер, мерейлі мехмандар алдында салтанатты аттанды (М. Мағауин, Аласапыран, 2, 103). Билікті сөз. Билік иесі айтатындай, өтімді сөз. – Сендер енді мені кешіріңдер, деді… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тәртіптік билік — әскерлердің жауынгерлік қабілеттілігі мен тұрақты жауынгерлік дайындығының аса маңызды шарты болып табылатын әскери тәртіп. Командирлер (бастықтар) күн сайын әскери бөлімдерде, кемелерде және бөлімшелерде заңдардың, әскери жарғылардың,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Постструктурализм — Постструкрурализм (лат.post кейін, structuralism құрылым) – структурализмді сынау негізінде (толқынында) гуманитарлық ғылымдар мен философияда пайда болған бір қатар пікірлер мен көзқарастарды білдіретін ұғым. Бұл сын структурализмнің… … Философиялық терминдердің сөздігі
Қоғамдық келісім — (лат. socialis contractus общественный договор қоғамдық келісім, шарт) басқарушылар (билеушілер) мен олардың қол астына қарайтындар арасында өзара құқықтары мен міндеттерін анықтайтын реалды (шын) немесе гипотезалық (болжамдық) шарт немесе… … Философиялық терминдердің сөздігі
қазан — I зат. сөйл. 1. Қазандоп. Қ а з а н ойынын қыс уақытында мұздың үстінде, ал жазда тақыр алаңдарда ойнауға болады. Ойынға қатысушылардың әрқайсысының басы қайқы қақпа таяғы және барлығына ортақ добы болуы керек (Б.Төтенаев, Қаз. ұлт. ойын., 61). Қ … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Индустриалдық қоғам — «дәстүрлі», «аграрлық» және т.б. аз дамыған қоғамдармен салыстырғанда қазіргі «дамыған» қоғамдардың тенденциялары мен ерекшеліктерін білдіретін ұғым. Бұл терминді француз философы, ойшылы А.Сен Симонға телиді (жатқызады). Әрі қарай осы концепция… … Философиялық терминдердің сөздігі
қарқындылығы орташа қақтығыс — экономикалық және қорғаныс әлеуетіне нұқсан келтіру, белгілі бір аумақты басып алу немесе бақылау орнату немесе мемлекетті елеулі саяси, аумақтық, экономикалық және басқа да көнбістікке мәжбүрлеу мақсатында тұтандырылуы мүмкін қақтығыс. Мұндай… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
үкіметтің мемлекеттік қорғанысқа басшылығы — Қазақстан Республикасының Үкіметі мемлекеттің қорғаныс қабілеті мен әскери қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы саясатының негізгі бағыттарын әзірлеуге, қарамағындағы атқарушы билік органдарының әскери қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Православие — – гр. «ортодоксия» («orthodoxia» orthos – түзу, дұрыс, шын + doxa – пікір, ілім) деген сөзінің қабылданған аудармасы. Тура мағынасында «ортодоксия» белгілі бір облыста (салада) белгіленген принциптер мен ережелерге (қағидаларға) еш жалтақтаусыз… … Философиялық терминдердің сөздігі
Bulgarian language — Not to be confused with Bulgar language. Bulgarian Български език Bălgarski ezik Spoken in Bulgaria, Turkey, Serbia, Greece, Ukraine, Moldova, Romania, Albania, Kosovo, Repub … Wikipedia
Суперсерия СССР — Канада (1972) — Суперсерия СССР Канада 1972 года хоккейная серия из 8 игр между сборными Советского Союза и Канады. Перед началом сезона 1972 1973 годов впервые в истории хоккея была организована серия матчей между лучшими профессионалами Канады и… … Википедия
